Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Młodość,nowoczesnośćiświat…
Socjologówuderzałapowszechnaniechęćmłodychludzidozdecy-
dowanychdeklaracjiideologicznych.Wedługbadania„indyferentyzm
polityczny”charakteryzowałaż68%respondentów.Tylko3,5%młodych
mężczyzni1,1%kobietokreśliłosięwankieciejako„komuniści”.Nieco
więcej,bo7,7%mężczyzni3,2%kobiet,uważałosięza„socjalistów”;po-
dobnąmniejszościąbyli„kapitaliści”(5,3%młodychmężczyzni3,2%
kobiet).Większośćbadanychposzukiwałabardziejneutralnychpolitycz-
nychokreśleń.Itak,16%chłopcówi16,5%dziewczątnazywałosiebie
„demokratami”5⁰.Jeszczewiększagrupa,bo26,3%mężczyzni28,7%,
podpisywałasiępodnastępującądeklaracją:„Niejestemzwiązanyzżad-
nymkierunkiempolitycznym,aleodpowiadamirzeczywistośćpolitycz-
nawPolsce”.Autorzyankietynazwalitęgrupę„apolitycznymizwolen-
nikamiustroju”5¹.Najliczniejszagruparespondentów(30%mężczyzn
i46,6%kobiet)stwierdzała,żeniemażadnychpoglądówpolitycznych52.
Wartozauważyć,żetermin„apolityczność”zdawałsięwtymczasienie
miećpejoratywnegoznaczenia,którenadanomupóźniej,zwłaszczapo
Marcu1968,kiedydomniemana„apolityczność”młodychludzizostała
skojarzonazeskłonnościądobuntuprzeciwkosocjalizmowi5³.
Jednocześniestwierdzanoczęstybrakkonsekwencjiświatopoglą-
dowej.Pomimożewiększośćrespondentówdeklarowałaprzynależność
dokatolicyzmu,wwypadkukonkretnychpytańozasadymoralneodpo-
wiedziwwiększościodbiegałyodnauczaniaKościoła.Itak,68,7%mło-
dychludziniepotępiałobezwzględnieaborcji,a37%niepotępiałobez-
względniezdradymałżeńskiej.Skórzyńskapodsumowywała:„Mamydo
5⁰Autorzywyjaśniali,żetermin„demokracja”wrozumieniuuczestnikówankietyozna-
czałgłównie„swobodyiwolnościobywatelskie,podczasgdywszelkieustrojoweieko-
nomiczneokreśleniademokracjisąowielesłabiejreprezentowane”.Skórzyńskano-
towałarównieżdeklaracjeantydemokratyczne:„Nauwagęzasługujejednak
zpewnościąskłonnawidoczniedotendencjifaszystowskichgrupkaok.10procent
młodzieży-dośćrównomierniezresztąrozsianawewszystkichśrodowiskach-przy-
znającawładzypaństwowejprawodowięzienialudzizaichprzekonaniapolitycz-
ne”;zob.Z.Skórzyńska,Młodzieżwświetleankiety„Mójświatopogląd”,dz.cyt.,
s.91.
5¹BIFiSPAN,MariaSzaniawska(opr.)napodstawiemateriałówielaboratuZofiiSkó-
rzyńskiej,ŚwiatopoglądMłodzieży,OśrodekBadaniaOpiniiPublicznejprzy„Polskie
Radio”,Warszawa1960,s.4-6.PodobnepostawyzaobserwowałzespółStefanaNo-
wakabadającywtymsamymczasie(wroku1958)środowiskowarszawskichstu-
dentów.Zob.StudenciWarszawy.Studiumdługofalowychprzemianpostawiwar-
tości,red.S.Nowak,Warszawa1991,s.99.
52BIFiSPAN,M.Szaniawska(opr.),ŚwiatopoglądMłodzieży,dz.cyt.,s.11.
5³Zob.M.Fidelis,TheOtherMarxists:MakingSenseofInternationalStudentRevolts
inPolandintheGlobalSixties,„ZeitschriftfürOstmitteleuropa-Forschung”2013,
nr62,s.425-449.
31
