Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wstęp
siada.Dlajasnościspróbujęzaproponowaćwyraźniejsze
rozróżnienie.Przezmetodęchciałbymrozumieć,wzgo-
dziezetymologiąsłowaμέθοδος,pewienkoniecznyzbiór
reguł,którymiwinnasiękierowaćteorianaukowa(albopo
prostu:nauka)wdążeniudopoznania(prawdy).Natomiast
świadomośćmetodologicznatonicinnego,jaknie-
sprowadzalnadookreślonejmetody,niezbędnaiwymagana
samowiedzadotyczącatradycji,nagrunciektórejodbywa
sięowodążeniedoprawdy.Owaświadomośćdotyczynie
tylkoznajomościhistoriiokreślonejtradycji(wtymprzy-
padku:hermeneutycznej),alezakładarównieżmożliwość
dialoguztradycjączynawetjejkrytykęmetody,oiletyl-
kobędzietosłużyćprawdzie.Amówiącjeszczeinaczej:jak
wiemytochoćbyodHansa-GeorgaGadamera,roszczenie
nauki,byzasprawątrzymaniasięmetodywyznaczaćjedy-
możliwądrogędoprawdy,jestniczyminnym,jaktylko
uroszczeniem6.Dlategotrzebaoddalićkrytykę7ipokazać,
6JakzauważaGadamer:ΠNaukauwolniłanasodwieluprzesądów
izdemaskowaławielezłudzeń.Wysuwaneprzeznaukęroszczeniedo
prawdypolegazawszenakwestionowaniuniesprawdzonychpresupozy-
cji,atymsamymnalepszymrozpoznawaniutego,cojest.Alejednocze-
śnie,wmiaręjakpostępowanienaukowerozszerzasięnawszystko,co
jest,wątpliwestajesię,czyzałożenianaukidopuszczająwogólepytanie
oprawdęwjejniepełnymwymiarze.Pytamyztroską,wjakiejmierze
zsamegopostępowanianaukiwynika,żejesttylepytań,naktóremusimy
znaleźćodpowiedź,aktórychnaukanamzabrania?Naukazabraniapytań,
dyskredytującje,tojestogłaszającjezabezsensowne.Albowiemdlana-
ukisensmawyłącznieto,coodpowiadajejwłasnejmetodziedochodzenia
doprawdyibadaniaprawdy.Uczucieniezadowoleniawobeczgłaszanego
przeznaukęroszczeniadoprawdyrodzisięzwłaszczawdziedziniereli-
gii,filozofiiiświatopoglądu.toinstancje,naktórepowołująsięgłosy
sceptycznewobecnauki,abyzaznaczyćograniczenienaukowejspecjali-
zacjiimetodycznegobadaniawstosunkudorozstrzygającychproblemów
życiowych”
.Zob.Hans-GeorgGadamer,Cóżtojestprawda?W:idem,Rozum,
słowo,dzieje.Tłum.M.Łukasiewicz,K.Michalski.Warszawa2000,s.37.
Zob.też:AndrzejPrzyłębski,Gadamer.Warszawa2006,s.20-27.
7Samniejednokrotniepodejmowałemsięapologiihermeneutyki,
utożsamiajączistotąnaukhumanistycznychparexcellance.Odnosząc
siędocharakterutychnauk,ukazywałemgopoprzezkrytykęzałożeń
teoriinaukowychsformułowanychwobrębiescjentyzmu,zatemniebędę