Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Odczasuwymarcianieptasichdinozaurów,conastąpiłookoło65milio-
nówlattemu,współczesnessaki–łożyskowce,stekowceitorbacze–stały
sięważnymibardzozróżnicowanymelementemrozmaitychziemskich
środowisk.Rodowódssakówiichnajbliższychkrewnych(ssakopodob-
nych)sięgajednakznaczniegłębiejwczasie,byćmożeaż220mlnlat
wstecz.Jasnejestwięc,żessakizaludniająceZiemięwDwiekussaków”,
którynastąpiłpoerzedinozaurów,tojedynienajwyższekonaryichdrze-
warodowego,iżekonarytebyłybardzorozgałęzioneisplątane.
Wiedzanatematwczesnejewolucjissaków–najniższejczęścitego
drzewa–przezdługiczaspozostawaładośćskromnazpowodubardzo
skąpegozapisukopalnego;wyjątkowoniepełnegonawetzpunktuwi-
dzeniatychpaleontologów,którzynieustawiajązbytwysokopoprzeczki
dlawczesnychetapówdrzewrodowych.Skamieniałościssakówmezozo-
icznychsązwykleniewielkie,fragmentaryczne(większośćgatunkówjest
znanajedyniezizolowanychzębówifragmentówszczęk)iniesłychanie
trudnedoznalezienia.PierwszychodkryćdokonanopodkoniecXIXwie-
ku.Syntetycznebadaniatychskamieniałości,niemalwyłączniezWielkiej
BrytaniiizachoduStanówZjednoczonych,przeprowadziłwlatachdwu-
dziestychubiegłegowiekuwielkiewolucjonistaGeorgGaylordSimpson.
Wtymsamymczasieodkrytopierwszączaszkęmezozoicznegossaka
zkredowychskałMongolii.Simpsonwyróżniłrozmaite,dziśwymarłe
liniessakówmezozoicznych,atakżewskazałprzedstawicieli(lubraczej
krewnych,jaksiędzisiajwydaje)grupssakówwspółczesnych.Wczesny
etapodkryćibadańpostawiłszeregfundamentalnychpytań,naktóre
niemożnabyłoodpowiedzieć,opierającsięnaznanymwówczaszapisie
kopalnym.Naprzykład,czyjajorodnestekowce–dziobakikolczat-
kazAustraliiiNowejGwinei–wyewoluowałyzDgadziego”przodka