Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
RozdziałI.Wstęp:Egipt-spojrzenienakrajiludność
szczególnegoznaczenianabrałwpóźnychdziejachkrajunad
Nilem.Odnajdawniejszychczasówwreligiiegipskiejwystę-
pująbóstwaozwierzęcychkształtachalboprzynajmniejze
zwierzęcymigłowami.Stereotypowewyjaśnieniategofeno-
menuodwołująsiędopierwotnegototemizmuidodawnych
plemiennychfetyszów.Trzebajednakzauważyć,żewEgipcie,
podobniejakwIndiach,bóstwotraktujekształtzwierzęcyna
równizludzkim.Zwierzęniejestwięcprzedmiotempodda-
nymczłowiekowi.Coprawdaludziewegipskiejhierarchiiistot
żywychsąuprzywilejowanijakoDtrzodaboga”18,aleniedzie-
liichodzwierzątprzepaść.Niematojednaknicwspólnego
zmetempsychozą,Dwędrówkądusz”,którajestdobrzeznana
wIndiach,aleniewstarożytnymEgipcie,gdzieprzekonanie
oboskościniektórychzwierzątczyteżoszczególnymitrwa-
łymzwiązkubóstwazkształtemzwierzęcymmaswojeźródło
raczejwfascynacjinaturązwierzęcia.Dlawyznawcówreligii
monoteistycznychjużsampoliteizmjestniedokońcazrozu-
miały,chociażwnaszejkulturzeteżczcisięlicznychświętych.
Jednakstarożytnychbogówuważamyzabytyfikcyjne,abogów
zwierzęcychzadziwnewytworyludzkiejwyobraźni.Jesteśmy
przytympewni,żetomymamysłuszność.
JednązestosowanychwEgipciepraktykpogrzebowychbyła
mumifikacjazwłokludzkichizwierzęcych.Pobudzałaonawy-
obraźnięinnychludóważdonaszychczasówinadaljestoto-
czonanimbemtajemniczościorazzwiązanazwielomamylnymi
poglądaminatędośćprostątechnikęzabezpieczaniazwłok
przedrozkładem.
DospecyfikiEgiptufaraonównależałousytuowaniecmen-
tarzysknazachodnimbrzeguNilu,zgodniezpoglądem,że
18Zob.opowiadaniezeznanegopapirusuWestcarOczarodziejuDżedim,
[w:]Opowiadaniaegipskie,tłum.ikom.TadeuszAndrzejewski,Warszawa1958,
s.115-120;por.AdamŁukaszewicz,Opowieścispodpiramid,Warszawa2015,
s.9-23,125-126.
