Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10/
WSTĘP
Oczywiściesamaideapostliberalizmuniejestniczymnowym.Już
wlatach60.XXwiekuCrawfordB.Macphersonpostulowałsformuło-
wanieteoriidemokracjipostliberalnej4.Przezdługiczasżadenkonkretny
programpolitycznynierozwijałsięjednakpodtymszyldem,apojęcie
postliberalizmuzaczęłofunkcjonowaćprzedewszystkimwkontekście
teologicznym.Wlatach80.XXwiekunaUniwersytecieYalewStanach
ZjednoczonychpowstałabowiemszkołateologiipostliberalnejzHan-
semFreiemorazGeorge’emLindbeckiemnaczele5.IdąctropemKarla
BarthaorazLudwigaWittgensteina,jejprzedstawicielepodważylidomi-
nującyparadygmatliberalny
,upatrującywreligiisymbolicznegowyrazu
uniwersalnegodoświadczeniaświętości.Wjegomiejscezaproponowali
zaśnowepodejście,któreuwydatniałojejhistoryczny
,kulturowyi-
zykowywymiar.Wtejperspektywiereligianiejestzbioremprzekonań
natematrzeczywistościaniniedyskursywnąekspresjąwewnętrznych
przeżyć,aleswoistąramąinterpretacyjną,którastrukturyzujedoświad-
czeniewyznawców6.MówiączaśjęzykiemWittgensteina,stanowiona
gręjęzykową,zakorzenionąwokreślonejformieżycia7.Wkonsekwencji
teologiapostliberalnaprzeniosłaakcentzuniwersalnegodoświadczenia
jednostkinakolektywnedoświadczeniepartykularnejwspólnoty
,stawia-
jącspołecznycharakterreligiinapierwszymplanie.
Wyrosłanatymgruncieteologiapolitycznaodegrałaistotnąrolę
wkrystalizowaniusięwspółczesnejmyślipostliberalnej,dostarczając
wyrazistejkrytykispołecznej.Znacznawtymzasługaanglikańskiegofi-
lozofaiteologaJohnaMilbanka,któryzdobyłpopularnośćdziękiswojej
bezkompromisowejpostawiewobecniedostatkówliberalizmuinadużyć
4C.B.Macpherson,Post-Liberal-Democracy?,„TheCanadianJournalofEconom-
icsandPoliticalScience”30(1964),nr4,s.485–498.
5Zob.P
.J.DeHart,TheTrialoftheWitnesses.TheRiseandDeclineofPostliberalThe-
ology,BlackwellPublishing,Malden,Oxford,Victoria2006;J.A.Knight,Liberalism
versusPostliberalism.TheGreatDivideinTwentieth-CenturyTheology,OxfordUniversity
Press,Oxford2013.
6G.A.Lindbeck,TheNatureofDoctrine.ReligionandTheologyinPostliberalAge,
WestminsterJohnKnoxPress,Louisville,Kentucky2009,s.18–19.
7Zob.L.Wittgenstein,Dociekaniaflozofczne,przeł.B.Wolniewicz,Wydawnic-
twoNaukowePWN,Warszawa2011.