Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
onerównieżwczasiepokoju,przekazującwartościowewiadomościdocentrali,
atakżezajmującsięsprawamiorganizacyjno-werbunkowymi.Wpierwszychmie-
siącach1939r.nakierunkuniemieckimpracowało7takichplacówekoraz1pod-
placówkapomocniczaiłącznikowa
14
.
ZkoleiwZwiązkuSowieckimwpołowie1939r.działało14placówekobser-
wacyjno-informacyjnychReferatu„Wschód”.Niezależnienatymkierunkufunk-
cjonowało12placówekłącznościowo-informacyjnychimobilizacyjnych.
WywiadpłytkinaZwiązekSowieckiprowadziłaEkspozyturanr1wWilnie
(równieżzajmowałasięwywiademnaLitwę)iEkspozyturanr5weLwowie(or-
ganizowałateżwywiadnaSłowacjęiRuśPodkarpacką).PodlegałyoneSzefostwu
WywiaduKorpusuOchronyPogranicza,którepodwzględemmerytorycznym
podporządkowanebyłoszefowiOddziałuIInaprawachwydziału
15
.Zkoleina
kierunkuniemieckimdziałały:Ekspozyturanr3wBydgoszczyiEkspozyturanr4
wKatowicach(prowadziłateżwywiadnaSłowacjęiProtektoratCzechiMoraw).
TużprzedwybuchemwojnyutworzonokolejnąEkspozyturęnr6wŁodzi
16
.
OddziałIIzdołałdobrzerozpoznaćniemieckieprzygotowaniawojenne,jak
równieżsiłyWehrmachtuużytedoagresjinaPolskęw1939r.Natymkierun-
kuwlatachdwudziestychitrzydziestychXXw.„dwójka”przeprowadziłakilka
błyskotliwychakcjiwywiadowczych,dziękiktórymuzyskanowielecennychin-
formacjiidokumentów.Dotychudanychdziałańzaliczyćmożemyakcję„Ciotka”
(od1936r.„Wózek”)polegającąnabadaniuzawartościniemieckichprzesyłek
przewożonychtranzytemzNiemiecdoPrusWschodnichiWolnegoMiasta
Gdańska
17
.Donajwiększychsukcesównależaładziałalnośćwlatach1926-1934
berlińskiejplacówkiwywiadowczej„In.3”.KierowałniąmjrJerzySosnowski,któ-
ryprzypomocyżeńskiejsiatkiagenturalnejpenetrowałcentralnąinstytucjęwoj-
skowąNiemiec,jakąbyłoMinisterstwoReichswehry
18
.
1111111
skierowanymiprzezcentralę.Jużwczasiepokojudochodziłodowspółpracykierowników
placówekwNiemczechilimitrofowych.Głównymzadaniemtychostatnichbyłoprzejęcie
„sieciwywiadowczejplacówekniemieckichwokresiezagrożeniawojennego”.Dysponowa-
łyoneteżwłasnąagenturąw„krajuurzędowania”.AIPMS,B.I.6f,Sprawozdaniekpt.Mie-
czysławaJaworskiegoz17V1940r.
14
P
.Kołakowski,Czaspróby...,s.159-160.
15
Zob.szerzejK.Danielewicz,Lwowskaekspozyturawywiadu.DziałalnośćEkspozyturynr5SGwe
Lwowiewlatach1921-1939,Toruń2011,s.145-146.
16
R.Majzner,Attachatywojskowe...,s.42-43;P
.Kołakowski,Czaspróby...,s.87-91.
17
J.Bochaczek-Trąbska,MajorJanHenrykŻychoń.Oficerwywiadu1902-1944,Oświęcim2012,
s.67-71;W.Skóra,PlacówkiwywiadupolskiegowChojnicach.PrzyczynekdodziejówPomorzaZa-
chodniegoiNadwiślańskiegowdwudziestoleciumiędzywojennym,Poznań2011,s.204-222.
18
Zob.szerzej:K.Graczyk,OperacjaReichswehrministerium.MisjamajoraJerzegoSosnowskiego.
Niemieckiipolskiproceskarny,Warszawa2017;P
.Kołakowski,A.Krzak,SprawamajoraJerzego
10