Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
GenezaOddziałuIISGWPsięgajesieni1918r.,kiedyrozpocząłsięprocesod-
budowyniepodległejIIRzeczypospolitej.WrazzutworzeniemWojskaPolskiego
ipowołaniemSztabuGeneralnegozostałamupodporządkowanasłużbainforma-
cyjno-wywiadowcza.JejcentralęiorganaterenoweopartonakadrachLegionów
Polskich,PolskiejOrganizacjiWojskowejorazoficerachpolskiegopochodzenia,
którzysłużyliwwywiadzieikontrwywiadziearmiiaustro-węgierskiej.Pierwszy
okresfunkcjonowaniasłużbyinformacyjno-wywiadowczejodrodzonegopaństwa
polskiegocharakteryzowałsięczęstymizmianamistrukturalnymiipersonalny-
mi.Systematycznienastępowałarównieżjejrozbudowa.Ostateczniew1921r.
pozakończeniuwojnypolsko-bolszewickiejiprzejściuWPnastopępokojową
powstałscentralizowanyOddziałIISztabuGeneralnegoskupiającycałośćprac
wywiadowczych,kontrwywiadowczychiradiowywiadowczychorazdywer-
syjnych
3
.StrukturacentralimieszczącejsięwPałacuSaskimwWarszawiezostała
opartanatrzechwydziałach:organizacyjnym,ewidencyjnymiwywiadowczym.
Aparatterenowytworzyłasiećekspozyturprowadzącawywiadpłytki.Zadania
kontrwywiadowczerealizowałyWydziałyIIDowództwOkręgówGeneralnych,
anastępnieDowództwOkręgówKorpusów(DOK).W1924r.zmieniłyna-
zwęnaSamodzielneReferatyInformacyjneDOK
4
.
ZakresdziałaniaOddziałuIIobejmowałcałokształtwojskowejsłużbyinforma-
cyjnej‒organizację,kierownictwoijejkontrolę,awszczególnościposzukiwanie
izdobywaniewiadomości,ichopracowanieoraz„zaopatrywaniewpotrzebnein-
formacjeczynnikówzainteresowanych”.Rolą„dwójki”byłoteżstudiowanieme-
todiśrodkówpracywywiadowczej,zastosowaniewniejnowychrozwiązańtech-
nicznych,prowadzenieszkoleń,przygotowanieszyfróworazorganówwywiadu
nawypadekwojny
.Zajmowałasięponadtoreprezentowaniemsiłzbrojnychwwoj-
skowejsłużbiedyplomatycznej,realizacjązadańsabotażowych,dywersyjnych,
propagandąorazanalizowaniemsprawnarodowościowych,zwalczeniemszpie-
gostwairozpracowywaniemorganizacjiantypaństwowych,atakżeopracowywa-
niemzarządzeńdotyczącychzabezpieczeniatajemnicypaństwowej
5
.
1111111
3
Kierownictwo„dwójki”strzegłotejzasadyisprzeciwiałosięwpóźniejszychlatachpróbom
odebraniajakiegokolwiekdziałusłużbyinformacyjnej.Planyte,m.in.nawzórfrancuski,
sprowadzałysięprzedewszystkimdowydzieleniazcentralikomórekewidencjiistudiów
iprzeniesieniaichdoOddziałuIIISztabuGłównegolubGeneralnegoInspektoratuSiłZbroj-
nych.L.Sadowski,OddziałIISztabuGłównego(Rezultatypracypokojowejiudziałwprzygotowa-
niachdowojny),wstęp,oprac.iprzypisyK.Paduszek,Warszawa2014,s.51.
4
Sukcesyiporażkiwywiadupolskiego...,s.7;A.Pepłoński,KontrwywiadIIRzeczypospolitej,War-
szawa2002,s.18.
5
P
.Kołakowski,Czaspróby...,s.62;W.Włodarkiewicz,Przed17września1939roku.Radzieckieza-
grożenieRzeczypospolitejwocenachpolskichnaczelnychwładzwojskowych1921-1939,Warszawa
6
