Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Po1921r.wOddzialeIIkilkakrotnieprzeprowadzanozmianyorganizacyjne.
Wpływmiałynatoaktualnepotrzebyorazdążeniedousprawnieniafunkcjono-
waniacentrali,atakżeterenowegoaparatuwywiadu.Jednązbardziejgruntow-
nychreorganizacjiwywiaduwojskowegoIIRzeczypospolitejdokonanowlatach
1929-1930.Wjejwynikupodkoniecsierpnia1930r.strukturaorganizacyjnacen-
traliprzedstawiałasięnastępująco:szefOddziałuII,zastępcaszefaOddziałuII;
WydziałIOrganizacyjny(Kancelaria,ReferatOrganizacyjny
,ReferatBudżetowy);
WydziałIIaWywiadowczy(Referat„Zachód”,Referat„Wschód”,ReferatTech-
niczny
,ReferatBiuroSzyfrów);WydziałIIbZabezpieczeniaTajemnicy(Referat
Narodowościowy
,ReferatKontrwywiadowczy
,ReferatOchrony
,Referat„I”−stu-
diumpracwywiadówobcych,ReferatOgólny);WydziałIIIStudiów(Referat
„Rosja”,Referat„Niemcy”,ReferatStudiówOgólnych,ReferatPrzemysłowy
,Bi-
blioteka);WydziałIVTraktatowy(ReferatLigiNarodów,ReferatTraktatowy);
SamodzielnyReferatOgólnyorazEkspozyturanr2(dywersja)
6
.
Jużwpołowielistopada1930r.wprowadzononastępneważnekorektydotej
organizacjiprzezutworzeniefunkcjiszefaWydziałuIIWywiadowczego.Wten
sposóbuzyskanojednolitekierownictwodlawywiaduikontrwywiadu,bowiem
byłon„organemnadrzędnym”dlawydziałówIIaiIIb
7
.Podjętorównieżdecy-
zjęowyodrębnieniuBiuraSzyfrówiReferatuTechnicznegozWydziałuIIa,ztym
żeobietekomórkipodlegałyszefowiWydziałuIIWywiadowczego.Napoczątku
lattrzydziestychprzestałistniećWydziałIVTraktatowy
.Wtymczasieetat„dwójki”
wynosił157oficerów:47wcentrali,30wekspozyturachi80służbyzewnętrznej
(wtym38wrezerwieszefaOddziałuII)
8
.
Wpóźniejszymokresienastąpiłyjednakkolejnezmianyorganizacyjnecen-
traliwywiaduwojskowego,lecznietakdogłębne,jaktezlat1929-1930.Ogólnie
miałynacelurozbudowęimodyfikacjęistniejącychkomórek.W1933r.zlikwi-
dowanoWydziałIIIStudiów,awchodzącewjegoskładReferaty„Niemcy”
i„Rosja”zostałyusamodzielnione.Dopołowylattrzydziestychzachodziły
równieżinneprzekształceniaorganizacyjne.W1934r.rozwiniętoReferatTech-
niczny,którystałsięSamodzielnymReferatemTechnicznym.W1935r.Referat
1111111
2002,s.25;R.Czarnecka,OddziałIISztabuGłównego(Generalnego)wlatach1921-1939.Zarysorgani-
zacyjnyiprzeglądzawartościinwentarza,„BiuletynWojskowejSłużbyArchiwalnej”2006,nr71in.
6
R.Majzner,AttachatywojskoweDrugiejRzeczypospolitej1919-1945.Strukturalno-organizacyjne
aspektyfunkcjonowania,Częstochowa2014,s.36in.
7
CentralneArchiwumWojskowewWarszawie-Rembertowie(dalej:CAW),OddziałIISztabu
Głównego(Generalnego)zlat1921-1939(dalej:OddziałIISG),I.303.4.185,Reorganizacja
wewnętrznaWydziałuIIaiWydziałuIIbz12XII1930r.
8
CAW
,OddziałIISG,I.303.4.185,PlanzmianpersonalnychwOddzialeII,ekspozyturachiat-
tachatachnarok1932/1933.
7
