Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
e
Kościółśw.AleksandraprzyplacuTrzechKrzyży.Takwyglądałaświątyniapoprzebudowie
przeprowadzonejwkońcuXIXwiekuprzezJózefaPiusaDziekońskiego,grudzień1933roku
ż
Kościółśw.AleksandraprzyplacuTrzechKrzyży,odbudowanypoIIwojnieświatowejwpierwotnej
klasycystycznejformie,jakąnadałmunapoczątkuXIXwiekuChristianPiotrAigner,kwiecień2014roku
Szybkowzrastałaliczbaludności:w1870rokuWarszawaliczyła266tys.
mieszkańców,awprzededniuwybuchuwojnyw1914roku–naskutekmasowe-
gonapływuludnościwiejskiejszukającejpracywdynamicznierozwijającymsię
przemyśle–już885tys.Wmieściedużobudowano.Domypowstającenaobrze-
żachbyłyskromne,miałybowiemzaspokoićpilnepotrzebymieszkanioweludzi
uboższych,natomiastwcentrum,przygłównychulicach,wzniesionowtym
czasiewieleefektownychbudynków,wśródnichwielkiekamienicemieszkalne,
doskonałepodwzględemarchitektonicznym.
WdrugiejpołowieXIXwiekuwWarszawiedokonanokilkuważnychinwesty
-
cji:wybudowanowodociągi,przystąpionodobudowyogólnomiejskiejkanalizacji,
uruchomionogazownię,pomieściekursowałyjużtramwajekonne,zainstalowano
pierwszetelefony.W1903rokurozpoczętoelektryfikacjęmiasta,apokilkulatach
naulicewyjechałypierwszetramwajeelektryczne(1908).
Wkrótcejednak,w1914roku,wybuchławojna,któramiałazmienićpolityczną
mapęEuropy.
***
Chociażpierwszawojnaświatowawyniszczyłakraj,to–wwynikuklęski
wojennejNiemiecnazachodzie,rewolucjiwRosjiorazrozpadumonarchiiAustro-
-Węgier–powstałakorzystnasytuacjageopolityczna.Polacypotrafiliwykorzystać
koniunkturęsprzyjającąodbudowieRzeczypospolitej.Kiedyw1918rokuDwybu-
chła”–jakmówiono–niepodległość,Warszawabyłabiednaigłodna:wmieście
obowiązywałykartkiżywnościowe,tłumystaływkolejkachpobezpłatnierozda-
wanązupę;byłateżrozpolitykowana:ulicamiprzeciągałypochodyidemonstracje,
odbywałysięwiece.
OdmiesięcypanowałnastrójoczekiwaniainadzieinawolnąPolskę.Temarzenia
iradośćwyrażanowróżnysposób.Otonp.pocztówkapatriotycznaz1917roku,zwi-
zerunkiemOrłaBiałegoniosącegonadWarszawąinsygniakrólewskie(por.il.s.9).
Obokrysunkuumieszczonoczterowiersz:
15
