Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
słownym(nsylwetka”
,nkształt”).Wtymostatnimrozumieniupojęcietowystępuje
równieżwtedy,gdywtekścieliterackimmowaowyglądziepostaci(np.motyw
światłościotaczającejpostaćMaryi).
STAROPOLSKI-terminutegoużywamywyłączniewodniesieniudotekstów
literackich.Literaturastaropolskaobejmujeokresodczasównajbardziejzamierz-
chłychpolata40.XVIIIstulecia(wtychiwnastępnychlatachdokonująsięprze-
łomowezmianywdziedziniekultury,bywymienićmiędzyinnymireformęszkol-
nictwazainicjowanąprzezStanisławaKonarskiego,uruchomienielicznychoficyn
wydawniczychczypowstanieteatrunarodowego).Podpojęciemapokryfówsta-
ropolskichrozumiemy,wzoremM.Adamczyk,apokryfyrodzime,którerozwinęły
sięwśredniowieczu,egzystowaływrenesansie,najczęściejnaprawachdziedzic-
twazpoprzedniejepoki,izaczęłyzanikaćwkońcuXVIstuleciawskutekpolityki
kulturalnejKościołapotrydenckiego28.Wodniesieniudotychtekstóworazich
autorówużywamyzamiennieokreśleńnrodzimy”oraznwernakularny”
.
SYMBOL-pojęciemtymposługujemysięwrozumieniuprzenośnym,tj.na
oznaczenienrzeczy,którezracjijakiegokolwiekpodobieństwauzmysławiającoś
duchowego”29.Chodzituospotkanietego,cokonkretne,zreprezentowanąprzez
siebierzeczywistościąwyższegoporządku30.Innymisłowy,pojęciasymboluuży-
wamywznaczeniupojedynczegomotywuwystępującegowdziele,będącegozna-
kiemtreściukrytych,mającegozazadaniekierowaćkunimmyślczytelnika31.
WĄTEK-podpojęciemwątkurozumiemyzdarzeniafabularne,którychośrod-
kiemjestMaryja32.Przeznwątek”wniniejszejpracyrozumiemyzatemmiędzyin-
nymitakiezdarzenia,jaknarodzinyMaryi,JejzrękowinyimałżeństwozJózefem,
zwiastowanie,narodzinyJezusa.Budulcemapokryficznychwątkówmaryjnychsą
motywyomniejszymlubwiększymstopniupetryfikacji,bardzoczęstooprowe-
niencjibiblijnej.
28
M.Adamczyk,Apokryf,[w:]Słownikliteraturystaropolskiej...,s.51.Szerzejotymw:ibidem,
s.51-54.Por.także:eadem,Biblijno-apokryfcznenarracjewliteraturzestaropolskiej...,s.144.
29
D.ForstnerOSB,Światsymbolikichrześcijańskiej.Leksykon,tłum.ioprac.W
.Zakrzewska,
P
.Pachciarek,R.Turzyński,wyd.2,Warszawa2001,s.7.
30
Ibidem.Szerzejotymw:ibidem,s.7-12.
31
J.Sławiński,Symbol,[w:]M.Głowińskiiin.,STLit,s.545.
32
Por.idem,Wątek,[w:]ibidem,s.608.
13
