Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Jasińskim,AdolfemGoldfederemiAleksandremLandauem.DNiemasz
pojęciazwierzałsiężoniewliściepisanymdwadnipóźniejcoza
radosneuczucie:inniludzie,inneinteresa,innedowcipyibraktego
straszliwegonihilizmu,jakijestpodstawącałegoświatopogląduLeszka
[JanaLechonia]iTolka[AntoniegoSłonimskiego].Byłomiprzyjemnie,
jakwobcymmieście”2.
JasińskiiGoldfederbyliwarszawiakami,toteżowoobcemiasto
tozapewneTomaszówMazowiecki,zktórymbyłzwiązanyAleksander
Landau,spokrewnionyzżydowskąrodzinąLandsbergów,któraodcisnęła
namieściewyraźnepiętno.Tomaszówzyskałprawamiejskiedopiero
w1830roku.WtymczasieŻydzistanowiliniemal33%procentogółu
mieszkańców,podczasgdyPolacyniespełna29%;najliczniejsibyliNiemcy
(38,4%).AlewdrugiejpołowieXIXwiekunajsilniejwpłynęlinaroz-
kwitmiastaŻydzi,którzyzakładaliwTomaszowienowoczesnefabryki
ipołożyliwielkiezasługiwrozwojulokalnejkultury.Jednąztakich
fabryk,onazwieSpółkaAkcyjnaFabrykSuknaH.Landsberga,założył
w1857rokuHilary(Hilel)Landsberg(1834–1898).PośmierciHilarego
dyrektoremfabrykizostałjegomłodszybratAleksanderLandsberg
(1859–1928).TenżeAleksanderLandsbergprzyczyniłsiędozałożenia
wTomaszowieSiedmioklasowejSzkołyHandlowej,byłwspółzałoży-
cielemspółkiDTomaszowskiTeatrMiejski”iwjegodomuprzyulicy
GustownejkoncertowałprzedIwojnąArturRubinstein.Działania
AleksandrawspierałjegomłodszybratFeliksLandsberg(1868–1923),
ojciecHenrykaiHanny,którzypoprzezmatkęJadwigęzdomuLandau
bylispowinowacenizAleksandremLandauemiktórzyczęstowystępują
nakartachlistówLandaua.WyrobyfabrykiLandsbergówkonkurowały
złódzkimiicieszyłysiębardzodobrąrenomąszczególnietowary
męskiezwełnyzgrzebnejiczesankowejorazlekkiesuknadamskie,
wktóreubierałysięwarszawianki.W1928rokuwfabryceznalazł
zatrudnienieAleksanderLandau,costanowiłodlańformępomocyze
6