Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18WCZESNOROMANTYCZNA„BALLADOMANIA”WPOLSCE
Taostatniakwestiajużterazzasługujenakilkasłówwyja-
śnień.Wychodzęzzałożenia,żetowłaśniepojęciemodynajle-
piejoddajecharakterzjawiskanazywanegoflballadomanią”–łą-
czącegozbiorowenaśladownictwowzorówartystycznychspeł-
niającychwymoginowości,wyzwalającegorównocześniepotrze-
bęfladaptacjispołecznej”orazflpragnienieróżnicowania”21,po-
przezswójteatralnywymiar22służącegokreowaniunowej,roman-
tycznej,rzeczywistości.Wprawdziezjawiskomodyczęstojest
traktowanezprzymrużeniemoka,aletakidoniegostosunek
stanowiefektpotocznychskojarzeńzwiązanychztympojęciem,
któreskłonnijesteśmyłączyćprzedewszystkimzezjawiskami
uchodzącymizapowierzchowne,masoweczyflmaterialne”,awięc
zubiorem,fryzurą,popularnymitrendamispołecznymi,atakże
zbezrefleksyjnościązachowańzbiorowychczykonsumpcją.Warto
jednakzwrócićuwagę,żemodajestbardzoważnymzjawiskiem
kształtującymjednostkęorazcałespołeczeństwa:regulujewielesfer
ludzkiegożycia,naprzykładzachowania,ubiór,literaturę,kinema-
tografię,architekturę,otaczającąnasprzestrzeń23.Wydajemisię,
żepojęciategozdecydowaniebrakujewdotychczasowychpracach
natematflballadomanii”,aprzecieżdoskonalełączysięonoizpro-
blemaminaśladownictwa(czyepigonizmu),izzagadnieniami
przełomuliterackiego.PisałotymRenéKönig,zwracającuwagę,
żefl»historyzujący«rysmodydochodzidogłosuprzedewszystkim
21
G.Simmel,Filozofiamody,w:S.Magala,Simmel,Warszawa:Wiedza
Powszechna1980,s.237.
22
E.Goffman,Człowiekwteatrzeżyciacodziennego,oprac.J.Szacki,
tłum.H.Datner-Śpiewak,P
.ŚpiewakWarszawa:PaństwowyInstytutWy-
dawniczy1981,s.123.
23
E.Linkiewicz,Modajakoczynniksprzyjającyzmianomspołeczno-kultu-
rowym.Estetycznyaspektrzeczywistości,w:Modawkulturze,sztuceiedukacji,
podred.W.Bobrowicza,D.Kubinowskiego,Z.Pakuły,Lublin:Wydawnictwo
UniwersytetuMariiCurie-Skłodowskiej2014,s.271.
