Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
węgiel.naturaikultura
botaniczkę(iorędowniczkęprawkobiet)MarieC.Stopes
iprzyjętegow1935roku6.Możnawyodrębnićtrzygłównegru-
pymacerałów.Liptynity(wcześniejnazywaneegzynitami)są
ciemnoszare.Powstajązzarodników,pyłkówiżywiczawartych
woryginalnymmaterialeroślinnym.Macerałygrupywitryni-
tusąkoloruszaregolubjasnoszaregoistanowiąnajliczniejszą
ztrzechgrup.Uformowanezostałyześciankomórkowychitka-
nekdrzewnych,takichjakkoraikorzenie.Barwamacerałów
grupyinertynituzkoleijestbardzojasna.Stanowiąonewdu-
żejmierzeproduktyutlenianiainnychmacerałówisąbogatsze
wwęgielpierwiastkowyniżmacerałygrupliptynituiwitrynitu
7
Napodstawiezawartościmaceralnejiwyglądumakroskopo-
wegowęgielmożebyćprzyporządkowanydoczterechpodsta-
wowychodmianskał,któreDodzwierciedlającharakterszczątków
roślinnych,zjakichuzyskanopierwotnąmaterięorganiczną”
8
:
witryn,klaryn,durynlubfuzyn.Witrynskładasięzwitryni-
tu,majasnypołyskibywakruchy.Klarynjestmniejbłyszczą-
cyniżwitryniskładasięznaprzemiennieułożonychjasnych
warstwwitrynituiciemniejszychwarstwliptynituiinertynitu.
Durynmazatomocnoziarnistąteksturęizwyklematowoczar-
nylubciemnoszarykolor.Fuzynprzypominawęgieldrzewny.
Jestlekki,kruchyiskładasięzmacerałówgrupyinertynitu9
Niezależnieodtego,czywęgielmadwamiliardyczydwa
milionylat,zdecydowanawiększośćzłóżuformowałasięwokre-
siekarbońskim(okresieformacjiwęglonośnych),trwającym
łącznie60milionówlat(od359do299milionówlattemu).
Wtymczasierozległe,gęstebagnaimokradłapokrywałyznacz-
nączęśćtropikalnychlądówZiemi,agdymateriaroślinnatych
lasówobumierała,wpadałanadnobagien,gdzieulegałarozkła-
dowiitworzyłatorf.Trwającymilionylatprocesuwęglania–
6Zob.W.G.Chaloner,ThePalaeobotanicalWorkofMarieStopes,w:Historyof
Palaeobotany:SelectedEssays,eds.A.J.Bowden,A.J.Burek,R.Wilding,Geo-
logicalSocietyofLondon,London2005,s.127–135.
7Macerals,KentuckyGeologicalSurvey,www.uky.edu,dostęp:14.01.2019.
8JenniferM.K.O’Keefeetal.,OntheFundamentalDifferencebetweenCoalRank
andCoalType,DInternationalJournalofCoalGeology”2013,no.118,s.59.
9Coal,EncyclopaediaBritannica,www.britannica.com,dostęp:15.01.2019.
l
l
16
