Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Poètemauditjakofguranowoczesnegoartysty(ćwiczeniezestetykiantropologicznej)
19
wych(manifestów,esejówkrytycznych,recenzji)orazwypowiedzioinnych
artystach,będącychczęstozakamuflowanymiautoportretami–przedstawiła
figuręnowoczesnegoartystyawangardowegowjejkilkuparadygmatycznych
wariantach,opisywanychzregułynegatywnie:wopozycjidoideiantropo-
centryzmu,humanizmu,instytucjonalnegowymiarusztukiiaktutwórczego,
atakżeelitarnościiautonomiisztuki.
Wydajesię,żetakżemodernistycznafiguranartystyprzeklętego”czyteż
nwyklętego”mogłabyzpowodzeniemstaćsięprzedmiotemtegorodzaju
analizy,ukazującalternatywnywobecmodeluawangardowegosposóbro-
zumieniaroliimiejscaartystywświeciepoddanymgwałtownymprocesom
modernizacyjnym.
Figuręnartystyprzeklętego”,wktórejkluczowąrolęodgrywaświadoma
estetyczno-egzystencjalnaautokreacja,rozpatrywaćnależy,jaksięwydaje,
wtrzechkrzyżującychsię,azarazemdopełniającychperspektywach:pierwszą
znichtworzypraktykaartystyczna,którejmaterialnywymiarstanowikorpus
autorskichtekstówocharakterzebądźautobiograficznym(wnajogólniej-
szymsensietegopojęcia),bądźmetaliterackim;drugą–działaniaautokre-
acyjne,przejawiającesięzarównopoprzezaktywnośćpisarską(czyszerzej:
artystyczną),jakiświadomezabiegilegendotwórczeczyautopromocyjne
(prowokacje,skandale)obliczonenawytworzeniewświadomościodbiorców
pożądanegoobrazuwłasnejosoby,nietylkojakotwórcytekstówliterackich,
aletakżejakoichuprzywilejowanegointerpretatora,reprezentantaswoiste-
gostylużycia,postawyegzystencjalnejzregułysprzecznejzakceptowanymi
społecznienormamiobyczajowymiimoralnymi.Trzeciąperspektywętworzy
towarzyszącyowymdziałaniomiaktywnienanieoddziałującyzespółzbio-
rowychwyobrażeńnatematartystyjakoosoby,rolispołecznejifigurysym-
bolicznej,składającysięnaswoistąkulturowoihistorycznieuwarunkowaną
nmitologięartysty”.
Ujęcietakie–uwzględniającewielokierunkoweiintensywnieoddziału-
jąceczynnikiautokreacyjne–wydajesięuzasadnioneipożądanezwłaszcza
dzisiaj,wdobieumasowionej,narcystycznejkulturymedialnej,znoszącej
granicęmiędzysferąprywatnąipubliczną,fikcjąirzeczywistością.Otobo-
wiemwzmienionejirozszerzonejformiepowracadonasstareFoucaultow-
skiepytanieongranicedziełatwórcy”,któreoprócznapisanychprzezautora
tekstówpowinno,jaksięwydaje,uwzględniaćtakżejegobiografię,rozumianą
jakotekstkulturowytworzonywprzestrzenispołecznejwymianyznaczeń
pospołuprzezartystęijegoodbiorców,aopisywanyianalizowanywperspek-
tywienietylkohistorycznoliterackiej,aletakże,anawetprzedewszystkim,
socjologicznoliterackiejiantropologiczno-kulturowej,zwykorzystaniem
współczesnychkoncepcjipoetykikulturowej,zwłaszczapoetykidoświad-
czeniaczyteoriiafektów.
