Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DREYFUSIINNI
Niektóretekstybywajązapamiętywanenadługielata
zpowodówprzypadkowych.Wmojąpamięćzapadło
przeczytaneprzedpółwieczemopowiadanieKsawerego
Pruszyńskiego„CieńGruzji”.Pruszyńskipiszetam
ospotkaniuzgruzińskimemigrantem,który
pozwycięstwiebolszewickiejrewolucjiznalazłsię
wParyżuiopowiadaoswojej,gruzińskiej,fascynacji
Zachodem,szczególnieFrancją.MówiłGruzin:„Wielkie
sprawy,którymiżyłwtedyZachód,byłynaszymi
sprawami.MyśmywTyflisieprzeżywalisprawęDreyfusa.
(…)Tyflis,gdziebyłytrzyfrancuskieksięgarnie
iprzychodziływszystkiefrancuskienowości,byłjednak
wtłoczonymiędzyTurcjęAbdulHamidaiRosjęMikołajaII.
Wjakieśdwiewschodniedespocje,możetymbardziej
odrażające,żezropiałejużdocna.Zjednejstronyrzezie
Ormian–zdrugiejkiszyniowskiepogromy.Iwtedyten
Zachód,gdzieojednegoniewinnieskazanegooficeracała
opiniastawaładowalki,wydawałnamsięczymś…(…)
DojrzewaliśmypodwpływemZoli:jakżepiękny,
szlachetnybyłtenZachód(…),któryzawsze
dotrzymywałrazdanegosłowa,którywalczył
osprawiedliwość,ujmowałsięzajednostkąludzką”.
Cóż,takżewPolsceniebrakowałofrankofilów.
AsprawaDreyfusabyłaznakiemrozpoznawczym
europejskiejdemokracjiiduchauniwersalizmu.Wtej
sprawieszłooczywiścieosprawiedliwość,alenietylko
ostwierdzenieniewinnościniesłusznieskazanegooficera
