Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Czymjestjęzyk?
13
Takiepojmowaniejęzykaokreślasięwjęzykoznawstwiejako
strukturalistyczne.Językpostrzeganyjestjakosystem(układ)
elementów,czyliuporządkowanywewnętrzniezbiórczęścioraz
wzajemnychzależnościmiędzynimi.Elementysystemujęzyko-
wego,czyliposzczególnejednostkijęzykowe,występująmia-
nowicie,jakjużwyżejwspomniano,wróżnychrelacjach,tn.
tworząstruktury.Terelacje,inaczejzwiązkimiędzyelementami
języka,mogąmiećróżnycharakter.Istniejązwiązkigramatycz-
ne,np.zewzględunafunkcjęjednostekjęzykawzdaniu,także
relacjesemantyczne,odnoszącesiędoznaczeniasłów.System
językowymusiwięczawieraćrównieżpewnezasady,reguły,
jakzmniejszychjednostekbudowaćwiększe,jaktworzyćrelacje
międzyjednostkami,czylistrukturyjęzykowe.
Systemjęzykowyjestzatemzbioremróżnychinformacji,któ-
rezapisanesąwmózgu,wnaszejpamięci.Ztegopunktuwi-
dzenianależygozatempostrzegaćjakocoś,czegoniemożemy
bezpośrednioobserwować,acoznajdujedopieroswojeodzwier-
ciedlenie,realizujesięwnaszychwypowiedziachitekstach.To,
comożemyusłyszećbądźprzeczytać,czylirzeczywisteużycie
językawkonkretnejsytuacjikomunikacyjnej,jestzatemjedynie
przejawemistnieniasystemujęzykowego,innymisłowynaszej
wiedzyojęzykuinaszejzdolnościjęzykowej,zwanejkompeten-
cjąjęzykową,zdolnościindywidualnychużytkownikówjęzyka
dotworzeniairozumieniatekstówiwypowiedzi.
Informacjejęzykowezapisanewnaszejpamięcimożemypo-
dzielićnakilkamniejszychsystemów,zwanychpodsystemami.
Zarównomiędzypodsystemamijęzykowymi,jakimiędzyele-
mentamiposzczególnychpodsystemówzachodząwzajemneza-
leżności.
Przyjmujesię,żekażdyużytkownikjęzykadysponujetw.
leksykonemmentalnym,tn.znajdującymsięwumyśle.Wy-
obraźmysobiejakikolwieksłownik.Wsłownikuznajdująsię
zwykleinformacjedotyczącewyrazówdanegojęzyka,ichzna-
czeń,właściwościleksykalnychorazgramatycznych,np.do
jakiejklasynależydanywyraz,czyijakiemaformyodmiany.
Wsłownikumogąteżwystąpićinformacjeotym,jakużywamy
danegosłowawkontekścielubwjakiezwiązkizinnymiono
wchodzi.Przyjmujesię,żetaksamowyglądaleksykonmentalny,
