Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
obszarypolarne,niektórełańcuchygórskie).Łączącwszystkiedefinicje,J.Bański
przypisujeobszarowiwiejskiemunastępującecechy4:
•specyficznyotwartykrajobraz,
•stosunkowoniskagęstośćzaludnienia,
•przewagaludnościzwiązanejzgospodarkąrolnąileśną,
•tradycyjnystylżycia(bliskinaturze)izwyczaje,
•ekstensywneużytkowanieziemi(przedewszystkimrolniczeileśne),
•rzadkazabudowairozproszoneosadnictwo,
•poczuciewiększościmieszkańców,iżmieszkająnawsi.
Obszarwiejskicharakteryzowałsiędoniedawnawyłącznąprzewagąrolniczego
użytkowaniaziemi,specyficznąstrukturązawodowąludnościorazodmiennyminiż
wmiastachrelacjamimiędzymiejscempracyazamieszkania.Zmianyzachodzące
wostatnichlatachwfunkcjonowaniuwsiwskazująnajejprzekształcaniesięwmodel
wsiróżnorodnej5.
Obszarywiejskiestanowią80%terytoriumUniiEuropejskiej.Sąterenamidzia-
łalnościludzkiejozakorzenionejwielościkulturiznajdujesiętamogromnaczęść
europejskichzasobównaturalnychizabytkówhistorycznych.Sąonejednocześnie
atrakcyjnymimiejscamiosiedlaniaiżyciaspołecznego,gdzieczęstomieszkańcy
miastzaspokajająpotrzebyodpoczynku,rozrywki,gastronomii,kontaktuzkulturą
czyprzyrodą6.
Polskęzamieszkujeponad38mlnmieszkańcówimaonawyjątkowowysoki
odsetek(ok.38%)ludnościzamieszkującejobszarywiejskieorazutrzymującejsię
zpracywrolnictwie.Nawspółczesnyobrazrozmieszczenialudnościwiejskiejwpły-
nęłowieleczynnikówprzyrodniczych,społecznych,gospodarczychihistorycznych.
Ludnośćwiejskakoncentrujesięprzedewszystkimnaterenachokorzystnychwarun-
kachprzyrodniczychdlaprodukcjirolniczej.Jesttopaspołudniowychwyżynoraz
częśćnizin.Wysokakoncentracjaludnościwsiwystępujetakżewpobliżuwiększych
ośrodkówmiejskichzapewniającychmiejscapracy7.OilewPolsceśredniagęstość
zaludnieniawynosi122osoby/km2,otylewmiastachwskaźniktenwynosi1105
osób/km2,anaobszarachwiejskich50osób/km2.Obszarywiejskiestanowią90,5%
powierzchnikraju,azatemmajądużeznaczeniezekonomicznego,społecznegoiśro-
dowiskowegopunktuwidzenia.
Polskawieśijejkrajobrazzachowująogromnebogactwoprzyrodniczeikulturo-
we.Rozmaitośćżyjącychtamgatunkówroślinizwierząt,nieskażonegleby,naturalne
krajobrazy,tradycyjnemetodygospodarowaniaistrukturyupraw,zachowanieużyt-
4
J.Bański,Geografiapolskiejwsi,PWE,Warszawa2006,s.20.
5
K.Żelazna,Turystyka—alternatywączykoniecznościąrozwojuobszarówwiejskich,w:Turysty-
kawrozwojuregionalnym,I.Sikorska-Wolak(red.),SGGW,Warszawa2004,s.81.
6
S.Passaris,J.Sokólska,K.Vinaver,Rozwójobszarówwiejskichiturystyka,NarodowaFundacja
OchronyŚrodowiska,StowarzyszenieSolidarnośćFrancja-Polska,MiędzynarodoweCentrumBadańnad
ŚrodowiskiemiRozwojemParyż-Białystok,Paryż2002,s.11.
7
J.Bański,Geografia...,jw.,s.43.
11
