Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wsensierealizowanegorazemzadania,zakładanegocelui
Możnanatomiastmówićoswoistejwspólnociemoralnej,ze
względunapodobnąkoncepcjężyciaiByłotojednakbardzo
dalekieodprzestrzeganiazasadjakiegośkodeksuetycznegoi
Wspólnotętakącechowałaponadtomaksymalnaotwartośći
Dadajeststanemumysłu–czytamywManifeściedadaistycznymz1918
roku–którymożeobjawićsięwkażdejrozmowie,wtensposób,że
jesteściezmuszenipowiedzieć:tenczłowiekjestdadaistą,atamten
nie;zgodnieztymklubdadamaczłonkównacałymświecie,równie
wHonolulu,jakwNowymOrleanieczyMeseritziWpewnychokolicz-
nościachbyćdadaistą,znaczytobyćbardziejczłowiekieminteresu,
bardziejczłonkiempartiipolitycznejniżartystą–byćartystątylko
przypadkowo16i
Podkreślanoteż,żeklubdadawBerliniewolnoDodwiedzać
bezangażowaniasię”,akażdywnimDjestprzewodniczącym
ikażdymożezabieraćgłosnatematsztuki”17i
Ekspresjoniściidadaiści,dostrzegającrozkładtradycyjnych
wspólnot(małżeńskiej,rodzinnej,sąsiedzkiejitpi),alboich
formalizowaniesię,przekształcaniewzwiązkinieugruntowane
wprzeżyciach,wzażyłości,intymności,autrzymywaneprzez
przepisysystemuprawno-administracyjnego,nieposzukiwali
nowych,innych,trwalszychzasadwięzimiędzyludzkiejiZada-
waliraczejpytanie,jakżyćwtakimzmienionymświecie,jak
możewnimistniećsztuka,którautraciłakolektywnezako-
rzenienieiAwangardyści,wyobcowanizeswychnaturalnych
środowisk,uważając,żetasytuacjapozwalaimostrzejuświado-
mićsobiekondycjęczłowieka,łączylisię,próbującposzukiwać
sposobuisensubyciarazemiEkspresjoniści,odnoszącsiędo
tradycji,uświadamialisobieniemożnośćjejzaakceptowaniaze
względunakonsekwencje,dojakichdoprowadziławewspół-
czesnymimświecie,idlategowciążnaróżnychpoziomachpo-
szukiwaligranicymiędzytym,cozewnętrzne(wartościowane
16Manifestdadaistyczny,przełiZiKlimowiczowa,w:Artyściosztuce.
OdvanGoghadoPicassa,wybiiopraciEiGrabskaiHiMorawska,PWN,
Warszawa1963,si322i
17Tamżei
Ideawspólnotysztukiwwiekuawangardy
49
