Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
WiekPacyfiku-politykaStanówZjednoczonychwobecregionuAzjiiPacyfiku...
legoczyThomasaHobbesa,jednakzakluczowegomyślicielarealizmuneoklasycz-
negomożnauznaćHansaMorgenthaua.WswejpracyPoliticsAmongNations:The
StruggleforPowerandPeacezdefiniowałonsześćzasadrealizmupolitycznego:
1.politykaorazspołeczeństworządzoneprzezobiektywneprawamająceko-
rzeniewnaturzeludzkiej,naturze,którajestniezmiennaodwieków,ateo-
riarealizmupolitycznegowymagaustaleniafaktówiichznaczeniapoprzez
poszukiwaniecelówpewnychdziałań,stawiającsięwpozycjidecydentów
politycznych;
2.podstawowąwskazówkądlapolitycznegorealizmujestinteresdefiniowany
poprzezsiłę;sferapolitycznapowinnabyćdefiniowananiezależnieodekono-
mii,etyki,estetykiczyreligii;
3.pojęcieinteresubądźsiły(power)jestuznawanezakategorięobiektywnie
istniejącą,arealizmniezakłada,żeobecnysystempaństwniemożebyćzmie-
niony,przeznaprzykładutworzeniejednosteknadrzędnych,jeślizaistnieją
warunki,wktórychzmniejszytodylematbezpieczeństwa;
4.uniwersalnezasadymoralneniemogąmiećzastosowaniadodziałaniapaństw,
musząbowiembyćprzefiltrowaneprzezkonkretneokoliczności,czasimiej-
sce,ponieważpaństwoniemożepoświęcićbezpieczeństwaswoichobywateli
dlatychzasad;
5.realiściodrzucająnarzucaniezasadmoralnychjednegopaństwajakozasad,
którymimusząsiękierowaćwszyscy-działaniatakiemogądoprowadzićdo
unicestwienianarodówbądźcywilizacji;
6.istniejągłębokieróżnicepomiędzyrealizmemainnymiszkołamimyślenia
wstosunkachmiędzynarodowych8.
Ciekawąodmianąrealizmujesttakzwanyrealizmstrategicznystworzonyprzez
ThomasaSchellinga9.Skupiasięonnaproblematycepodejmowaniadecyzjiwpo-
litycezagranicznej.Dlategomyślicielakluczowymproblememjestskuteczność
prowadzeniapolityki.Dyplomacjajestpostrzeganaprzezniegojakodziałalność
racjonalno-instrumentalna,opartanastrategii.Politykamiędzynarodowatoswoisty
procestargowaniasię,wktórympaństwamogąwykorzystywaćposiadaneprzezsie-
biezasobysiły.Ważnejest,abyużywaćjejwsposóbinteligentny,czylitaki,który
doprowadzidoosiągnięciaprzeznasoczekiwanychrezultatów(skłoniinnepaństwa
dozrobieniatego,czegoodnichoczekujemy),przyponiesieniuprzeznasjaknaj-
mniejszychkosztów.Ważnejest,abyistniałjakikolwiekwspólnyinteres,gdyżprzy
8Dlazilustrowaniatychróżnicorazpokazanialegalistyczno-moralistycznychpodejśćdostosunków
międzynarodowychH.Morgenthaupodajeprzykładyhistoryczne,takiejakatakZwiązkuRadzieckiegona
Finlandięw1939r.,casusrządukomunistycznegowChinach,przystąpienieWielkiejBrytaniidowojny
zNiemcamiw1914r.Por.H.Morgenthau,K.Thompson,PoliticsAmongNations:TheStruggleforPower
andPeace,AlfredA.Knopf,NewYork1985,s.4-17.Bardzociekaweomówieniepostaciorazkoncepcji
H.Morgenthauanatleinnychteoretykówrealizmuwstosunkachmiędzynarodowychprzedstawia
T.Kamiński,HansJ.Morgenthau:Odrealistycznejkoncepcjinaturystosunkówmiędzynarodowychdo
krytyki„moralistycznej”postawywobecwojny,nSprawyMiędzynarodowe”,nr3,2002.
9WartoprzywołaćtutajpracęT.Schellinga,TheStrategyofConflict,HarvardUniversityPress,
Cambridge1980.