Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
POEZJARELIGIJNAPÓŹNEGOBAROKU
gdybybyłZacheuszzdrzewaprezumpcyiniezstąpił,
pewniebyPanJezuswdomujegozazdrowiejegoniepił:
salushuicdomui,zdrowiejegowdomu64l
WizjaZbawiciela-szacownegogościaspełniającegobiesiadne
pucharywdomuZacheusza-wpisujesięwzauważalnąuFalęckiego
tendencjędonadawaniasferzesakralnejkolorytudosyćswojskiegol
Chrystus,wnawiązaniudotytularnegourzęducześnikaziemskiego
izapewneteżzracjiobecnościjegokrwiwsakramencieEuchary-
stii,nazywanybywancześnikiemNiebieskim”
,święci-nobywatelami
Niebieskimi”
,wśródzaśnajrozmaitszychutworówpokutnychznaleźć
możnarównieżndekretsamegosiebienasamegosiebie”wpisanydo
ksiąggrodzkichNiebieskich(datumincastroCoelesti),cozapewne
nawiązujedoNowegoJeruzalem(Ap21,10-27)lTytułemuzupełnie-
niawypadałobydodać,żepodobnenaśladownictwatekstówurzę-
dowych,mająceswojeprecedensywliteraturześredniowiecza,nie
czymśniespotykanymrównieżwówczesnympiśmiennictwiereligij-
nymlNajlepszymprzykładembyłbytutaj,wydawanyprzynajmniej
trzykrotniewdrugiejpołowieXVIIIwl,Procesduchownypokutują-
cegogrzesznika,toczącysięmiędzydusząaciałemmoribunda:ndziało
sięwrezydencyinamiejscuspoczywającego,wroku,miesiącaidnia
ostatniegożycialudzkiego”65lWymienionyutwórnależydotejsamej
ogólnoeuropejskiejtradycjicośredniowiecznaWizjaFiliberta.
Przyokazjirozważańoprzedstawianiunasposóbziemskiczy
teżsarmatyzacji(jakkolwiekniejesttonajszczęśliwszytermin)sfery
sakralno-duchowejmożnarównieżprzywołaćwierszDominikaRud-
nickiegoInstemmaSocietatisIesu:
Jezuito,herbtwójrytonasamymNiebie!
Niejestzziemie,górneplemię,szlachectwouciebiel
[…]
Idziezatym,dośćcinatym,żejesteśszlachcicem:
herbojczystymiwieczystymNiebczynidziedzicem66l
64Idem,Melancholijaświętaczwarta.Otymże,w:idem,Wojskoserdecz-
nych…,sl367l
65Procesduchownypokutującegogrzesznika,w:Proces…,klA
2rl
66DlRudnicki,InstemmaSocietatisIesu,w:idem,Głoswolnywwiązanej
mowie,typografiapoznańskaSocietatisIesu:Poznań1743,sl97l
~39~