Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Artykuły
któregopoczątkisięgająVII—VIwiekup.n.e.,kiedytopodnazwąAnxiewoluował
zmałegoośrodkakultudorolimiasta-sanktuarium
28
.Jednakistniejąjeszczewcześ-
niejsześladyaktywnościczłowiekanatymterytorium,przypadającenaepokębrązu
iżelaza,nieokreślono,czyjużwtedysłużyłoonowyłączniedocelówreligijnych29.
UsytuowaneprzybrzegujezioraFucinus,niewątpliwieobfitowałowleczniczezioła
wykorzystywaneprzeztamtejszychkapłanów-medyków30.
TopozamiejskiemiejscekultuzbudowanenaskalistymstokugóryPennapoło-
żonebyłowpobliżuLucusMarsicentrumpolitycznegoMarsów,którzypoklęsce
w302rokup.n.e.zawarlipokój(foedus)zRzymemizostaliichsprzymierzeńcami
(socii)
31
.ToniezatrzymałoambicjiterytorialnychrodzącegosięImperium.Podczas
bellumMarsicumwlatach91—88p.n.e.miastoAnxa-Angitanie,stanowiącefortecę
Marsów,znacznieucierpiałonaskutekdziałańarmiirzymskiej.Naczelerebeliistał
PoppaediusSilo,któregopodobiznawidniejenasrebrnychdenarachbitychwtym
okresienajprawdopodobniejwświątyniAngitii32.Tenznaczącyośrodekzrozle-
głą,złożonąstrukturąświątynnąnapoczątkuIwiekup.n.e.zostałprzekształcony
wrzymskiemunicipiumwrazzMarruviumiAntinum,coniewątpliwieprzyczyniło
siędotransformacjikultu33.
ośrodekwystępowałpodróżnyminazwami,takimijakLucusAngitiae,
AngizalubAnxa.Dwiepierwszewsposóboczywistywywodziłysięodimienia
czczonejtambogini,natomiastnazwaAnxanawiązywaładolokalnegomęskiego
bóstwa,utożsamianegopóźniejzJowiszem34.
28G.Grossi:LacittddiAngitiailLucusAngitiaeeleoriginidiLucodeiMarsi.Avezzano1981,
s.119;M.J.Falcone:MedeaeAngitia…,s.88—89.
29CILIX3885;G.Grossi:LacittddiAngitia…,s.5;A.LaRegina:Notesullaformazionedei
centriurbaniinareasabellica.W:Studisullacittdantica.AttidelConvegnodistudisullacittdetru-
scaeitalicapreromana.Ed.G.Mansuelli,R.Zangheri.Bologna1970,s.193—200;C.Letta:
IIterritoriodelFucinoinetdpreromanaeromana:problemitopografci,storici,archeologici.W:Atti
perilcentenariodelprosciugamentodelFucino.Aquila1977,s.109—132.
30Virg.VII758—759;W.A.Jayne:TeHealingGods…,s.417.
31Liv.X3,5—6;Plin.III108;G.Grossi:LanSafnatùta”inAbruzzo:Aequi-Aequiculi,Sabini,
Marsi,Volsci,PentrieFrentanidal1000al290a.C.W:AnticaTerrad’Abruzzo1.Ed.G.Grossi.
Roma1990,s.332.
32E.Salmon:SamniumandtheSamnites.Cambridge1967,s.334;Ch.Dart:TeSocialWar,
91to88BCE.AHistoryoftheItalianInsurgencyagainsttheRomanRepublic.Farnham2015,
s.41,109.
33T.Stek:MonumentalArchitectureofnon-urbancultplacesinRomanItaly.W:ACompanion
toRomanArchitecture.Ed.R.Ulrich,C.Quenemoen.Hoboken2014,s.233;T.Stek:Cult,con-
questand<religiousRomanization’.TeimpactofRomeoncultplacesandreligiouspracticesinItaly.
W:TeimpactofRomeoncultplacesandreligiouspracticesinItaly.Eds.T.Stek,G.-J.Burges.
London2015,s.16.
34Virg.VII689;U.Bianchi:Glideidellestirpiitaliche…,s.227—228;M.Durante:Idialetti
medio-italici…,s.790—824;A.Ernout:Numinaignota…,s.198—199;M.J.Falcone:Medea
eAngitia…,s.88.