Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NorbertRogosz:KwestiatajnościsprzysiężeniaM.JuniuszaBrutusa…
31
senatorów.PodobnietwierdziS.L.Utczenko,podając,żegronosprzysiężo‑
nychliczyłoponadsześćdziesiątsenatorów
108
.E.Baltruschniewymienia
takdokładnychdanych.Uważa,żemogłoichbyćodponadsześćdziesięciu
doosiemdziesięciu,anawetniecowięcej
109
.Naogółuważasię,iżbyłoto
dużo.Takm.in.liczebnośćspiskowcówoceniaM.Jehne.Pośredniodajeto
równieżdozrozumieniaL.Piotrowicz
110
.NatomiastT.Łoposzko,oceniając
poparciespołecznesprzysiężonychuważa,żespisekM.BrutusaiG.Kasju‑
szamiałniewielkizasięgiograniczałsiędogrupkizasiadającychwsena‑
cie,niezadowolonycharystokratów
111
.
Czyliczebnośćspiskowcówoceniasięjakodużączymałąniejesttu
istotne.Przytoczonedaneświadcząjednak,żedoróżnychinformacjiwią‑
żącychsięzfunkcjonowaniemwymierzonegoprzeciwkoCezarowisprzysię‑
żeniaiorganizacjązamachunaniegodopuszczonychbyłozbytwieluludzi.
Wdodatkuniemielioninacodzieńdoczynieniazkonspiracją.Bylinato‑
miastprzyzwyczajenidotoczeniadyskusjipolitycznych,życiatowarzyskie‑
go,wymianynajnowszychnowinek,plotekitp.Nieprzywykliwięcdoutrzy‑
mywaniapowierzonychiminformacjiwtajemnicy.Wdodatkuposiadali
rodziny,mieliprzyjaciółiznajomych,przedktórymi,choćbyprzypadkiem,
moglisięczymśzdradzić.Otozaś,mimonajszczerszychchęciniedopusz‑
czeniadotego,niebyłotrudno,gdyżzwłaszczaosobombardzobliskim,sty‑
kającymsięzespiskowcamiczęstoiwróżnychokolicznościach,podejrzane
mogłysięwydaćnawetdrobiazgi,chociażbynienaturalneodruchyczynie‑
typowezachowaniesięwróżnychsytuacjach
112
.
Otym,żeinformacjeosprzysiężeniuM.BrutusaiG.Kasjuszaorazorga‑
nizowanymprzeznichzamachunaCezaramogłysięwydostaćnazewnątrz
tąwłaśniedrogą,pozwalająwnioskowaćniektóredanezawartewantycznych
tekstach.ZinformacjiprzekazanychprzezPlutarchaiKasjuszaDionawynika
bowiem,żeM.JuniuszBrutusniezdołałzachowaćtajemnicyspiskowców
przedswojążonąPorcją
113
.Plutarchpodajerównież,żeCezarazdążające‑
godoKuriiPompejuszachciałostrzecprzedgrożącymmuniebezpieczeń‑
108
Zob.kolejno:L.Piotrowicz:Dziejerzymskie…,s.475;G.Walter:Cezar…,s.504;
H.Gesche:Caesar…,s.172;M.Jehne:DieErmordung…,s.33;M.Jaczynowska:
DziejeImperiumRomanum…,s.170;M.Jaczynowska,M.Pawlak:StarożytnyRzym…,
s.153;S.L.Utczenko:Kryzysiupadekrepubliki…,s.386;Idem:JulijCiezar…,s.327.
109
E.Baltrusch:CaesarundPompeius…,s.158,160.
110
M.Jehne:DieErmordung…,s.41.L.Piotrowicz(Dziejerzymskie…,s.475)czyni
tonastępująco:nNajlepszymdowodemideowejspójni,jakałączyłauczestnikówspisku,jest
fakt[…]żenieżądanoodczłonkówprzysięgi,aichliczbadochodziłado60”.
111
T.Łoposzko:RuchyplebejskiewRzymie…,s.146;Idem:Historiaspołeczna…,
s.319.
112
Mająctonauwadze,niemożnawykluczyć,żeinformacjeospiskuwydostałysięna
zewnątrzwłaśnieprzezosobybliskiesprzysiężonymlubznimizaprzyjaźnione.
113
Plut.,Brut.13,216;Cass.DioXLIV,13,1114,1.
