Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Artykuły
zaprezentowanomłodszychwładcówjakonastępcówntronu”
,oczymświadczy
stosownalegenda:PRINCIPIIUVENTUTIS.Jużporeformiemonetarnejw294
rokunamonetachwyemitowanychwmennicyrzymskiejpowtórzonotakieodnie-
sienia.MowaoaureusachGaleriuszaiKonstancjuszazlegendamiawersów:DN
MAXIMIANOCAES13iDNCONSTANTIOCAES14,orazargenteusachwybitych
tylkodlaKonstancjusza,typuCONSTANTIONOBCAES15.
SątojedyneznaneprzykładyzastosowaniatytułuDominuswmennictwie
zokresurządówDioklecjana.J.-P
.Calluwewspomnianymjużartykule,traktu-
jącymogenezieanalizowanegotytułunamonetach,nieodnotowujejednakwy-
mienionychaureusówimedalionusprzedreformymonetarnej,ograniczającsię
dowskazaniaegzemplarzyrejestrowanychtylkowTeRomanImperialCoinage.
DlategoniepodajeteżpominiętegowtymkorpusieaureusaKonstancjusza,wybi-
tegoporeformie.
Odnotowanelegendyawersówmonetpozwalająsformułowaćkilkauwagnatury
ogólnej.Popierwsze,zrezygnowanozformytytułowaniacesarzyzawierającejbo-
skiekonotacje,znanejzokresupanowaniaAureliana,ProbusaiKarusa.Zdecydo-
wanosięnatomiastnapołączenierzeczownikaDominuszzaimkiemdzierżawczym
noster.Wokresietetrarchiipowszechnestałosięużywanietegozaimkawlegendach
rewersówprzyodniesieniachdoaugustówbądźcezarów.Coprawda,praktykata
pojawiłasięjużzarządówpoprzednichcesarzy,jednakbyławtedystosunkowo
rzadka.Dopierowmomenciepowołaniakolegiumczterechwładcówużywanie
wmennictwieokreślnikanosterprzytytułachcesarskichstałosięogólnieprzyjęte.
Podrugie,trzebapodkreślić,żejedyniemonetyemitowanedlacezarówzo-
stałyopatrzoneinteresującąnaslegendą.Nieodnotowanożadnychtakichzabiegów
wprzypadkuaugustów,najwyższychgodnościąwładców,przedktórychimieniem
niezmiennieutrzymywanotradycyjnątytulaturęImperatorcaesar.Takwięczapis
DN(Dominusnoster)zarezerwowanotylkodlanowomianowanychnastępców
tronuzajmującychwstosunkudoaugustówpodrzędnąpozycjęwCesarstwie.
Potrzecie,trzebaskonstatować,żewszystkieprzedstawionelegendysąpodane
wcelowniku,taksamojakwdedykacjachinskrypcjihonoryfikacyjnych.Według
J.-P
.Callutreśćlegendypodanawtrzecimprzypadkumiaławyrażaćpragnienie
złożeniahołdunowymwładcomprzezurzędnikówsprawującychnadzórnadmen-
nictwem
16
.WmyśltejinterpretacjipojawieniesięakronimuDNnamonetachbyłoby
inicjatywąoddolną,niewypływającązwolipanujących.DlategoteżJ.-P
.Callunie
koncentrujesięwswychrozważaniachnatymetapiestosowaniatytułuDominus
13RICVI,s.350,nr4.
14A.Bursche:NieznanamonetaKonstancjuszaChlorusa.WN1980,t.24,s.22—23;G.De-
peyrot:Monnaiesd’or…,s.85,nr11/4.
15RICVI,s.352,nr13,25.
16J.-P.Callu:DN:lagenèse…,s.616.
