Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KatarzynaDaniluk:KuchwaleWiecznegoMiasta!…
15
poławianiaioswajaniasłoni(popytversuspodaż)
24
,ichcorazmniejszaprzydatność
napolubitwy
25
,zwiększającesiędoświadczeniewtransportowaniuzwierzątdo
Rzymu,awszczególnościzdolnośćichunieszkodliwianiaiuśmiercaniawkażdej
chwili—rzeczniezwykleistotnazpunktuwidzeniazarównoorganizatorów,jak
iobserwatorówwidowisk(zwłaszczaprzedpowstaniembezpiecznychkamiennych
amfiteatrów26).
JakzauważaJo-AnnShelton—niedostrzegającpewnychsubtelnościwtrak-
towaniusłoniprzezRzymian—widokegzotycznych,zdumiewającodużychzwie-
rzątprzypominałmieszkańcomWiecznegoMiasta,żeicharmiazwyciężyłakoja-
rzonezwrogiemprzerażającebestieiuratowałaRzymprzedpodporządkowaniem
obcemuwładcy.Pierwszerzezieolbrzymówdokonywanenaarenachkrótkopo
zakończeniuwalkwpisywałysięwscenariuszodtwarzaniaklęskwrogicharmii
wcielającychsłoniewswojeszeregi,np.Kartagińczyków.Potężnezwierzętastałysię
woczachwidzówsynonimemwroga,dotegobardziejniebezpiecznegoniżludzie.
Mordowaniesłoninaareniebyłowięcelementemwidowiskowegounicestwiania
wszystkiego,coRzymianieutożsamializzagrożeniemdlaswegobezpieczeństwa,
aletakżeokazywaniemrzymskiejdominacjinadświatemzwierząt27.
Pompejuszbyłkolejnymtriumfatorem,którysprowadziłdoRzymuznaczną
liczbęsłonizwyprawydoAfrykiw81rokup.n.e.Abyrozzłościćprzeciwników
swojegotriumfu,zamierzałnawetwkroczyćdoRzymunarydwaniezaprzęgnię-
tymwczterysłonie.Planypokrzyżowałajednakprozaicznaprzeszkoda—zbyt
wąskaponoćbramawjazdowa
28
.JakzauważaShelton,zaprzężeniesłoniawrydwan
byłozarównodemonstracjąrzeczywistegopodporządkowaniaświatanatury,jak
isymbolizowałopodbójludówzterytoriównaturalnegowystępowaniasłoni29.Po
24Plin.,NHVIII,10.
25
Pliniuszwczasieteraźniejszympisał:nPoskromionesłoniebiorąudziałwbitwach,dźwigając
nagrzbietachcałewieżezżołnierzami,anawschodzieodgrywająwwojnachnawetważnąrolę:
rozbijająszeregi,tratujążołnierzy.Jednakżezranioneispłoszonecofająsięzawsze,szerzącniemałe
spustoszeniewśródwłasnejarmii”(ibidem,VIII,11).
26
PierwszykamiennyamfiteatrStatyliuszaTaurusazostałwzniesionynaPoluMarsowym
w29/30rokup.n.e.:Suet.,D.Aug.29;K.Welch:TeRomanAmphitheatre:fromItsOriginsto
Coloseum.Cambridge2004,s.108—126.
27
J.ShelTon:TeDisplayofElephantsinAncientRomanArenas.nIsazNewsletter”2001,nr21,
s.2—6.Tematsłoninarzymskicharenachautorkaporuszarównieżwpracach:Eadem:Elephants,
PompeyandTeReportsofPopularDispleasurein55B.C.In:VeritatisAmicitiaequeCausa.Eds.
E.Cueva,S.Byrne.Wauconda2009,s.231—271;Eadem:DancingandDying:TeDisplayof
ElephantsinAncientRomanArenas.In:Daimonopylai.Eds.M.Joyal,R.Egan.Winnipeg2004,
s.363—382;Eadem:ElephantsasEnemiesinAncientRome.nConcentric”2006,32,s.3—25;Ea-
dem:BeastlySpectaclesintheAncientMediterraneanWorld.In:CulturalHistoryofAnimals.Berg
2007,s.97—126.
28
Plut.,Pomp.14.Przytaczanaprzezniego(republikańska?)tradycjaniebyłanajwyraźniej
nazbytprzychylnaPompejuszowi.
29J.ShelTon:TeDisplay…,s.3.
