Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
czaćdzieci,awłaściwiejedyniechłopcy,pochodzącyzzamożnych
rodzin.Szkołypowstawaływyłączniewmiastach,aichliczbabyła
znikoma.Niebyłytoinstytucjewnowoczesnymznaczeniutego
słowaiczęstostanowiłyjedyniewydzielonączęśćsklepuoddzieloną
kotarą.WstarożytnymRzymieistniałydwarodzajeszkół.Pierwszy
toludus–szkoładlamłodychchłopcówdookoło12.rokużycia.
Wtakiejszkoleuczonopisaniaiczytaniaorazpodstawmatematyki.
Naterenachwykopaliskwmiejscach,gdzieznajdowałysięrzymskie
miastawBrytanii,odnalezionowiele„przyborówszkolnych”–małe
kamyki,kałamarzeorazrylcedopisaniawrazzkasetkamidoich
przechowywaniawykonanymizbrązu.Naukapolegałanazapamię-
tywaniusentencjioraz,zbrakuksiążek,zapisywaniutego,codyk-
towałnauczyciel(ludimagister).Starsichłopcymoglikontynuować
naukęnawyższympoziomienauczaniaw„szkołachgramatycznych”
(grammaticus),wktórychpozatakimiprzedmiotamijakłacina,gre-
ka,gramatykailiteratura,uczylisięsztukiretoryki.Ci,którzyopa-
nowalisztukępisaniaiczytania,prawdopodobnieprzekazywaliją
dalej.Należyprzytympamiętać,iżsłowopisaneistniałowyłącznie
lAndrzejKuropatnicki
OŚWIATAWANGLII
wjęzykułacińskim.Fakttenmusiałmiećwpływnaprocesnauczania,
gdyżłacinabyłamniejpopularnawcodziennymużyciuwAngliiniż
wEuropiekontynentalnej.Dlawieluuczniównaukaczytaniabyła
nierozerwalniezwiązanaznaukąłacinyjakojęzykaobcego,awięc
uczeniesiępozaszkołąbyłozpewnościąowieletrudniejsze.
Wychowanieikształceniemłodzieżyodbywałosięjednakgłów-
nienałonierodziny.Jeżelirodziceumielipisaćlubczytać,uczyli
tegoswojedzieci.Wwiększościprzypadkównaukapolegałanaprze-
kazywaniupodstawowychumiejętnościzwiązanychzokreślonym
zawodemlubsztukąwojennąorazprowadzeniemdomu,jakbyło
wwypadkudziewcząt.Wielubogatychrodzicówzatrudniało„pe-
dagoga”(pedagogus)–wykształconegoniewolnika,któryuczyłich
synówlubcórki.
WrazzupadkiemCesarstwaRzymskiegonastąpiłupadekszkol-
nictwa,którebyłopowiązanezpaństwemrzymskim.Rolękształ-
ceniaiwychowaniapoczęłoprzejmowaćchrześcijaństwo,któreod
połowyIVwiekuzaczynałostawaćsięreligiądominującą.Jestrzeczą
małoprawdopodobną,abychrześcijaństwostworzyłoswójwłasny
31
