Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OdDrugiejdoTrzeciejRzeczypospolitej
wytyczeniepolsko-radzieckiej
liniigranicznejwbyłychPru-
sachWschodnich,równoleż-
nikowoodGołdapipoMie-
rzejęWiślaną.Wtensposób
przyznanyPolsceElbląg,waż-
nydotądportbałtycki,został
odciętyodmorzaistraciłzna-
czeniegospodarcze.W1946r.,
zgodniezwcześniejszymiwy-
tycznymiStalina,uregulowano
przebieggranicypolsko-czecho-
słowackiej,awmarcu1947r.
PolskaiCzechosłowacjazawar-
łyukładoprzyjaźniiwzajem-
Ryc.17.KonferencjawPoczdamie,obradującaod17lipcado2sierpień1945r.
nejpomocy.
WstosunkudostanuprzedwojennegoPolska,liczącawnowymkształcieterytorialnym
nowykształt
(wedługRocznikaStatystycznego1947)311730km2,straciłaok.20%powierzchni.
terytorialny
Polski
Utraconeobszary,zpołożonyminanichWilnemiLwowem,spełniaływażnąrolękulturalną
iwświadomościwiększościPolakówstanowiłyniezbywalnączęśćojczyzny.Byłyto
jednakterenyoprzeważającejliczbieludnościniepolskiejiprzezbolesnąutratęKresów
Wschodnichzostałwzasadzierozwiązanyproblemmniejszościnarodowych,zktórym
IIRzeczpospolitaniepotrafiłasobieporadzić.Nowepaństwostałosięwłaściwiejednolite
podwzględemnarodowymaprzeztowewnętrzniebardziejstabilne.
Uzyskaneobszary,mimoiżzniszczone,stałynaznaczniewyższympoziomierozwoju
gospodarczegoniżziemiezabrane.NawschodziePolskautraciłaterenyroponośne,
natomiastnazachodzieuzyskałazasobywęgla.WprawdzieczęśćziemnaKresachWschod-
znaczenie
ziem
nichbyłabardzożyzna,niemniejterenyponiemieckietakżeiwdziedzinierolnictwastały
poniemieckich
nabardzowysokimpoziomie;niewątpliwieniekorzystnabyłanatomiastutratadużych
obszarówleśnych.Naterenachponiemieckichbyłabardzodobrzerozwiniętainfrastruktura
transportowa.Jeszczedzisiaj,analizującgęstośćliniikolejowych,łatwojestokreślićnie
tylkoprzebiegprzedwojennychgranic,alemożnatakżeustalić,dokądsięgałalinianiemiec-
kiegozaboru.GeneralniewwynikuzamianyterytoriumPolskazyskałagospodarczo,ale
ekonomiczny
wyzyskPolski
zewzględunauzależnienieodZSRRniemogłatejsytuacjiwykorzystać.16sierpnia1945r.,
przezZSRR
zauzyskanie15%reparacjizradzieckiejstrefyokupacyjnej,zostałazmuszonadowyrażenia
zgodynadostawydoZSRRwęglaposztywnychcenach,wynoszących1dolarzatonę,co
stanowiłoconajwyżejok.1/10jegowartościnarynkachświatowych.Wpierwszymroku
Polskazobowiązałasiędostarczyć8mlnton,w4latachnastępnychpo13mln,apóźniej
po12mlntonwęglarocznie.Taformadostawzostałautrzymanado1953r.,aspowo-
dowaneniąstratygospodarkinarodowejwyniosłyconajmniej525mlndolarów.Wartozazna-
czyć,żenarynkachświatowychpanowałowówczasogromnezapotrzebowanienatensurowiec.
Pozytywnymefektembyłonatomiastuzyskanienaturalniejszychniżpoprzedniogranic
państwowych,przebiegającychgłówniewzdłużrzekipasmgórskich.Szczególnieistotny
granice
państwa
byłdostępdomorza,granicamorskawydłużyłasiębowiemze140do497km,orazfakt
polskiego
przyłączeniadoPolskiważnychmiastportowych,zwłaszczaGdańskaiSzczecina.Zmniej-
szyłasiędotrzech(ZSRR,CzechosłowacjiiNiemiec)liczbapaństw,zktórymiPolska
graniczyła,aliniagranicznauległaskróceniuz5408do3069km.
28
