Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OdDrugiejdoTrzeciejRzeczypospolitej
Ryc.24.WysiedlanieNiemcówzDolnegoŚląskaw1945r.(PAP/CAF).
państwapolskiegobyłCentral-
nyKomitetŻydówwPolsce
(CKŻP).Jegoprzewodniczą-
cymzostałEmilSommerstein,
anastępnieAdolfBerman,brat
znanegodziałaczakomunistycz-
nego.ZasługąCKŻPbyłood-
tworzeniewpowojennejPolsce
żydowskichplacówekkultural-
nych,gospodarczychorazszkol-
nictwa,atakżeżyciapolitycz-
nego.Rozpoczęłydziałalność
partieiorganizacjesyjonistycz-
ne,takiejakPoalejSyjon,Ha-
szomerHacair,Hitachdut,Ichud
czyMizrachi,socjaliścizorga-
nizowaniw%Bundzie%,wreszciekomuniściwystępującyjakoFrakcjaPPR.Większość
ztychpartiiwydawaławłasneperiodyki.Nielegalnądziałalnośćprowadzili:folkiści,syjo-
niści-rewizjoniściorazreligijnyZwiązekIzraela(Agu-
dasIsroel).Odlutego1945r.istniałyzrzeszeniareli-
gijne(kongregacje),którychgłównymzadaniembyło
umożliwianie%swobodnegowykonywaniapraktykreli-
gijnych%.Władzepaństwoweniezgodziłysięnatomiast
nareaktywowanieżydowskichgminwyznaniowych.
Swegorodzajuparadoksemjestokoliczność,żew
okresiepowojennymnasiliłysięwśródpolskiegospołe-
czeństwanastrojeantysemickie.Głównymźródłemtego
zjawiskabyłowspomnianejużrozpowszechnieniesię
stereotypuŻyda-komunisty.Ponadtoistniałaobawa,że
powracającyŻydzibędąchcieliodbieraćutraconew
latachokupacjiniemieckiejnieruchomościiwarsztaty
pracy.Nadalsilnebyłypostawyantyjudaistyczne,re-
prezentowaneprzezwiększośćhierarchiiiduchowień-
stwarzymskokatolickiego.WrogośćwobecŻydóww
sposóbskrajnybyłamanifestowanawpogromach,z
którychnajbardziejznanemiałymiejscewRzeszowie,
Krakowie,ParczewieiKielcach.Cojednakcharaktery-
styczne,większośćpogromów(pozaParczewem)była
wywołananienastrojamiantykomunistycznymi,ale
rozpowszechnionymiplotkamiomordachrytualnychna
polskichdzieciach.Szacujesię,żewlatach1944-1947
zamordowanowPolsceod1,5do2tys.Żydów.
Atmosferaantysemityzmuiwspomnieniaekstermi-
nacjidokonanejprzezhitlerowcówsprzyjaływytwarza-
niusięuŻydównastrojówemigracyjnych,któreszcze-
gólnienasiliłysiępopogromiekieleckim.Odlipcado
Ryc.25.Tablicaupamiętniającaofiarypogromukieleckiego.
września1946r.opuściłoPolskęponad63tys.Żydów,
34