Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DziejePolskipóŹnośredniowiecznej
niemieckim,jeślitakiobowiązekzawartybyłwprzywilejulokacyjnym.Miasta
królewskiedostarczaływozówipieszejczeladzi.Wraziepotrzebywczasiewojny
obronnejpodbrońpowoływanotakżechłopów.Oddziałyzaciężneodgrywałynikłą
rolę.Wlatach80.XIVwiekumiałymiejscepierwszepróbyzastosowaniaartylerii
wwojskupolskim.
Pospoliteruszeniedzielononachorągwieziemskieirodowe.Wichszeregach
stawalirycerzezpocztamioliczebnościzależnejodrozmiarówposiadanegomajątku.
Wprzypadkuwyprawyzagranicznejkrólzobowiązanybyłwypłacićszlachciewyna-
grodzeniewwysokości5grzywienodkopiiorazwykupićwziętychdoniewolirycerzy.
Planowaakcjafortyfikacyjna,któradoprowadziłazaKazimierzaWielkiegodo
otoczeniamurami27miastilicznychzamków,zabezpieczałapaństwoprzedobcym
najazdem,szczególnienagranicypołudniowo-zachodniej.
Życiegospodarcze
Wgospodarcepolskiej2.połowyXIVwiekuzaznaczyłsię,podobniejakwinnych
państwachśrodkowowschodniejEuropy,wyraźnypostęp.Niezostałazahamowana
akcjakolonizacyjna,powstawałynowewsieimiasta,udoskonalałysięformypro-
dukcjirolniczejirzemieślniczej,zacieśniałysięwięzyhandlowewewnątrzkraju
izzagranicą.
rolnictwo
Rolnictwostałopodznakiemgospodarkiczynszowej,upowszechnionejpodwpły-
Ryc.12.Bednarze.MiniaturazKodeksuBaltazaraBehema,1505rok(Biblioteka
JagiellońskawKrakowie).
wemprawaniemieckiego.Wsie
lokowanenatymprawiestano-
wiływprawdzie,nawetwnajbar-
dziejrozwiniętychgospodarczo
regionach,zaledwie50%ogółu
osad,alestosowanewnichzasady
gospodarowaniaitypyświad-
czeńadaptowanebyłyiodwzoro-
wywanewewsiachrządzących
sięprawempolskim.Zwierzchni
właścicieleziemi-król,Kościół,
szlachta-dysponowalipoczątko-
woniewielkimifolwarkamiopo-
wierzchni1-3łanów.Zatrudniano
wnichnajczęściejnajemnąsiłę
roboczą.Produkcjatanastawiona
byłagłównienazaspokojenie
własnychpotrzeb,stądnikły
wymiarrobociznwymaganych
wprzywilejachlokacyjnychod
podległejludnościchłopskiej.
Większerozmiarymiałyniekie-
dyfolwarkisołtysiezwiązane
zgospodarkątowarową.Zczasem
26
