Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Światwlatach1800-1850
Oparostatku…
„SzczególnąuwagęzwracałwówczaswCalaisstatek
parowy:pierwszyraztamtakiokrętwidziałem;miał,jakmi
powiadano,służyćnapróbęizładunkiempłynąćdoBo-
ulogne.Właścicieljego,Francuz,chcącnadaćtaknowemu
wynalazkowiniejakąpewnośćwoczachludu,zaprosiłbył
kilkuczłonkówmagistratumiejskiegodoodbyciananim
krótkiejżeglugi.Ciprzychylilisiędojegożyczenia,lecz
gdynadszedłczaswsiadania,taksięstrwożyli,iżkażdy
znichszukałwymówki,abysięuwolnićodtegospaceru.
Takąobawęsprawiałwtedytentakważnywynalazek!Nie
upłynęłoprzeciesiedmlat,aAngliapodobnychstatkówjuż
dodwóchsetzpożytkiemużywa;wAmerycezaś,gdziebyły
najprzódbudowane,maichbyćjeszczewiększaliczba.(...)
Urządzeniestatkówparowychmałosięróżniodurzą-
dzeniazwyczajnychokrętów:sąonetylkoszersze,zpłaskim
dnem,ibudująjewiększeodtamtych;więcejteżbiorąna
siebieciężaru.Najwięcejużywająsiędoprzewozuludzi,bo
mogąbyćwygodniejurządzone.Jestwnichdwapokoje,
jedendlakobiet,drugidlamężczyzn.Ostatnijestwiększy,
długinadwadzieściakroków,szerokinaośm,oświeconyonz
góryoknem,którejestzaokrąglonenakształtszklanekkopuły
idlabezpieczeństwaopatrzonezzewnątrzprętamiżelaznymi.
Naokołowścianiejakweframugachsąłóżka;ciągnąsięwe
trzechrzędach,jednenaddrugimi(ł)Dokażdegosąfiranki
zzielonejlubkarmazynowejkitajki,którymizasunąwszysię,
możnabyćjakwosobnympokoju.Tamteżskładająsięco
potrzebniejszerzeczy,którypodróżnychcemiećpodręką;
większepakioddajesiępodrejestremmarszałkowi(steward),
którydlaposługigościmapodsobądwóchlubtrzech
służącychikucharza.Łóżkasąnumerowaneijużwbilecie
zapisowym,dlazapobieżeniasporom,jestwyrażono,które
dokogonależy.Podróżnidzieląsięnadwieklasy,łóżkowych
ibezłóżkowych.Tamcipłacąodprzewozuistołurazem,
zEdeynburgadoLondynupoczterygwinee;ostatnipłacąle-
dwoczwartączęśćtego,adotakichnależąubodzyisłużba.
Musząonizostawaćcałyczasnapokładzieiniesiadajądo
wspólnegostołu.Pierwsijedząwspólnie.Dajesięśniadanie,
obiadiherbata;ktochcemożeżądaćiwieczerzy.Porteru,
wina,rumumożnadostać,ilesiępodoba,zapieniądze.
Ustołupanujenajwiększagrzecznośćizupełnarówność.
Kapitanokrętuczynihonory,aprzedkimjakapotrawastoi,
tenzwyczajemangielskiminnymjąrozdaje(...)
Jestnaokręcie,jakjużwspominałem,biblioteka:skła-
dasięonazpismpopularnych,międzyinnymicelujątacy
autorowie,jakByron,WalterScott,Moore,Campbell,Burns.
Nieprzepomnianotakżeomuzyce.Naszkockichokrętach
zwyklejestgracznanarodowejkobzie,wkaledońskimubio-
rze.Takiegomieliśmynanaszymokręcie.Ondałhasłodo
odbiciaodląduiodpływającgrałnapożegnaniegórsprzed
naszychoczuzwolnaznikającychznanąpieśńnarodową,
HighlandLaddies(Chłopcygórale)–kompaniawtórowała”.
(K.Lach-Szyrma,AngliaiSzkocja.Przypomnieniazpo-
dróżyroku1820-1824odbytej,Warszawa1981.)
Ryci36
Przystańparowcówwpo-
bliżumostuSouthwarkw
Londyniewgrycinyz1841r.
58
