Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ŚwiatwXVIIwieku
DopieropodkoniecXVIIIw.niektórekrajezaczęły
znosićograniczeniawosiedlaniusięosóbpochodze-
niażydowskiego.NatomiastwXVIIstuleciuszybko
rosłaliczbaludnościżydowskiejwRzeczypospolitej
iwpołowiewiekuosiągnęławielkośćconajmniej
350tys.osób,awedługinnychszacunków-nawet
500tys.NarastającyodIIpoł.XVIIw.kryzysgospo-
darczyipolitycznyRzeczypospolitej,widocznym.in.
wupadkumiast,sprawił,żeznacznaczęśćŻydów
osiedliłasięnaUkrainie,znajdujączatrudnienie
wwielkichmajątkachziemskich.WwiekuXVIIdoszło
tamdowiększychwystąpieńantyżydowskich,m.in.
ponad100tys.Żydówzginęłowczasiepowstania
Chmielnickiego.
Wroku1609całkowiciewydalonozHiszpanii
muzułmańskąludność(zwanąMoryskami),zmuszo-
wcześniejdoprzyjęciachrześciaństwa.Większość
osiedliłasięwAfrycePółnocnej.Poodwołaniuedyk-
tunantejskiegow1685r.rozpoczęłasięemigracja
francuskichhugenotów.Znacznaichczęśćskupiła
sięwGenewieiAmsterdamie,atakżewLondynie
orazwmiastachniemieckichiskandynawskich,
anawetwHiszpaniiiPortugalii.Inniemigrowalido
Ameryki.Wroku1658SejmuchwaliłwygnaniezPol-
skiarian,czylinajbardziejradykalnychprzedstawicieli
ruchureformacyjnego.
Obokemigracjispowodowanejprześladowania-
Ryci8
mireliginymiszerokizasięgmiałyruchymigracyjnewywołanedążeniemdopo-
RembrandtHarmenszoon
prawypołożeniaekonomicznego.Docudzoziemskichregimentówzaciągalisię
vanRijn,Portretrabina
Szkoci,Szwajcarzy,Irlandczycy,NiemcyiHiszpanie.Ciostatnistanowilitakżeka-
dręurzędnicząwhiszpańskich,rozległychposiadłościacheuropejskichiame-
rykańskich.NatomiastwKataloniiiKastyliiosiedlalisięfrancuscyrzemieślnicy.
Irlandczycy,wyjeżdżajączprzeludnionej„ZielonejWyspy”doAngliiiSzkocji,
przyczynyruchów
rekompensowalistratydemograficznespowodowaneemigracjąAnglikówdoNo-
migracyjnych
wegoŚwiata.NatomiastwojnytoczonewXVIIstuleciunaobszarzeRzeczypospo-
litejzmuszałyjejmieszkańcówdoszukaniaschronienianaŚląskuiwPrusach
Książęcych.
EmigracjaAnglikówdoNowegoŚwiataobokprzyczynekonomicznychmiała
takżeswojepodłożepolityczneireligine.Naprzełomielat20.i30.XVIIw.udawali
siędoNowejAngliizarównoziemianieibogacikupcy,jakichłopi,rzemieślnicy
orazrobotnicy.UciekalioniprzedprześladowaniamikrólaKarolaI;większość
znichstanowilipurytanie.ZkoleiobalenieStuartóww1689r.wzmogłoemigrację
Szkotów.
WrazznapływembiałychosadnikówdoAmerykiPółnocnejzaczęłysięwielkie
ruchymigracyjnerodzimychplemionindiańskich.WXVIIiXVIIIw.plemięCze-
migracjaplemion
jenówprzeniosłosięzokolicJezioraGórnegonaobszarWielkichWyżyn,które
indiańskich
zkoleiwXVIIstuleciuopuściliKomanczowie,kierującsięnapołudniekuTeksasowi
iOklahomie.
ChskapenetracjahandlowawAzjiPołudniowo-WschodniejiwIndonezji,
datującasięconajmniejodXw.,wczasachnowożytnychnabraładużegorozma-
chu.Gdywlatach60.XVIstuleciaHiszpanierozpoczęlikolonizacjęFilipin,budu-
21