Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Stosunkidemograficzne,społeczneigospodarcze
wXVIIIstuleciu
StosunkidemograficznewXVIIIwieku
WXVIIIstuleciu-takjakwepokachwcześniejszych-ludnośćzdecydowanej
większościkrajówświatanależaładotzw.społeczeństwprzedprzemysłowych,cha-
rakteryzującychsiędochodzącądo40%rocznierodnością,przypodobniewyso-
kiejśmiertelności.Wciążwięcdominowałarozrodczośćiśmiertelnośćnaturalna,
niepodlegającawiększymwpływommedycynyiinnychosiągnięćcywilizacyjnych.
Wrezultaciewdługiejskaliczasowejdodatniprzyrostnaturalnyutrzymywałsięna
niskimpoziomie.W1700r.rocznetempowzrostuludnościświataosiągnęłopo-
ziom3,9%.Pięćdziesiątlatpóźniejobniżyłosięnawetdo2,7%.Nadalwniewiel-
kichodcinkachczasuinamałychobszarachobserwowanodużewahanialiczby
ludności,aprzeciętnadługościtrwaniażycialudzkiegowynosiła30-35lat.Alejed-
nocześnie,dlazjawiskdemograficznych,wiekXVIIIstanowiłpodwielomawzglę-
damistulecieprzejściowe.Odpoł.XVIIIw.wAngliiiHolandiirozpoczęłysięzmia-
nygospodarczeispołeczne,którezachwiałydotychczasowym,stabilnymporząd-
kiemdemograficznym.Wkrajachtychwpołowiestuleciapojawiłysięoznaki
zupełnienowychtendencjidemograficznych.Rozpoczęłosięzjawiskozwaneeks-
plozjądemograficzną,którenajwiększerozmiaryosiągnęłownastępnymstuleciu.
Podobniejakwwiekachwcześniejszych,chorobyepidemiczneatakowałybez-
bronnychwobecnichludzi.Wdalszymciąguobfiteżniwozbieraładżuma.WXVIIIw.
byłotakwPrusach,Rosji,Czechachorazniektórychmiastachfrancuskich.do
końcaXVIIIstulecianieumianosobieporadzićzospą.Dużeskupiskaludności
wEuropieatakowałytakiechoroby,jakcholera,tyfus,czerwonkaikiła,roznoszo-
naprzezoddziaływojska.Latahiszpańskiejwojnysukcesyjnej,wojnypółnocnej
iwojnysiedmioletniejobfitowaływwielechoróbzakaźnych,włączniezmalarią.
ZdrugiejjednakstronytowłaśniewXVIIIw.nastąpiłoistotneograniczenieczęsto-
tliwościizakresuterytorialnegoepidemii.
WEuropiepodstawowąokolicznościąprzyczyniającąsiędoepidemicznegocha-
rakteruchoróbrozprzestrzeniającychsięjakDogieńnawietrzeDipowodujących
wysokąliczbęzgonówbyłówczesnystanhigieny,zarównodworskiej,jakipublicz-
nej.Podtymwzględemszczególniezłewarunkipanowaływwieludużychmiastach
europejskich.Wobecbrakuwodociągówkorzystanozmiejskichstudni,wktórych
wodaniejednokrotniebyłaskażona.Uliceichodniki,pozbawionebruków,zamie-
niałysięwczasiedeszczuwbagniska.Biegnąceprzezmiastorynsztokibyłystałym
ogniskiemzarazy,podobniejakgromadzącesięwszelkieodpadyinieczystościwy-
rzucanewprostnaulice.Źródłemwieluchoróbbyłytakżecmentarze,ulokowane
25
przyrostnaturalny
chorobyepidemiczne
Źródłaepidemii