Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wstęp
Zniemieckichopracowań,opróczwcześniejwymienionych,nauwagęza-
sługujeprzedewszystkimrozprawadoktorskaGytisaGudaitisa58.Autordo-
starczauporządkowaneodnowainformacjeoobuarmiachpodczaspierwszej
wojnyświatowej.Wielkąwartośćprzedstawiająróżnegorodzajurozproszone,
publikacjezawierającecenneartykuły,m.in.ouzapomnianym”fronciewschod-
nim1914/191559,ocenędziałańniemieckichwomawianymokresie60,atakże
książkafrancuskiegoautora,gen.Buata,oarmiiniemieckiej61.Uzupełnieniem
tychtreścijestopracowaniewywiaduamerykańskiegooarmiiniemieckiej
zkrótkimiinformacjamioposzczególnychdywizjachniemieckichwlatach
1914-191862.
Ważnąkwestią,którąnależałoustalić,tonazwymiejscowościwjęzykupol-
skim.Najczęściejwystępowałyonewjęzykurosyjskimlubniemieckim.Nie-
ocenionąrolęwtychwyjaśnieniachodegrałaelektronicznawersjaSłownika
geografcznegoKrólestwaPolskiego...63.
Wdokumentachipublikacjach,zarównorosyjskichjakniemieckich,wystę-
pująnazwiskabezimion.Trzebawięcbyłodotrzećdospisugenerałówiofice-
rówzokresupierwszejwojnyświatowej,żebyteimionauzupełnić.Najbardziej
dostępnebyłyonewRossijskojGosudarstwiennojBibliotiekiewMoskwie
(popularnejLenince)64.
Gwoliścisłościwypadazaznaczyć,żeautorniniejszejrozprawypoczyniłza-
biegimającenaceluosobisterozpoznanietychterenów,naktórychrozgrywały
sięwydarzeniaomawianejoperacji.Wystąpiłamożliwośćzweryfikowaniawie-
luprzeinaczeń,jakieznalazłysięnamapach.Zdumieniewzbudziłapamięć
otychwydarzeniachwśródmieszkańcówokolicznychmiejscowościzachowa-
nadodzisiaj.Naszczególnepodkreśleniezasługujeszacunek,jakimczcząpo-
ległychmieszkańcyKamiennejStarej.
Odtworzenieprzebieguwydarzeńzlutego1915r.nastręczałopoważnetrud-
ności,ponieważwczasiewalkdoszłodozniszczeniadokumentacjiprzezkor-
pusrosyjski,któryuczestniczyłwnajcięższychzmaganiach.Autorniniejszego
opracowaniaprzezwyciężyłtetrudnościmateriałowe.DotarłdoRossijskogo
58G.Gudaitis,ArmeenRußlandsundDeutschlandsim1.Weltkrieg.EinVergleich,Eichstätt2006.
59DieVergesseneFront.DerOsten1914/15.Ereignis,Wirkung,Nachwirkung,Padeborn2006.
60Ritter,KritikamirowojwojnynasliedstwografaMoltkeiSzliffenawmirowojwojnie,pier.so2-go
niemieckogoizdanijaA.NaumowaiA.Kajzera,podred.M.Kamien-skogo,Piotrogród1923.
61E.A.Buat,Wojskoniemieckiepodczaswojnyświatowej1914-1918.Chwilewielkościiupadku,działa-
nianaliniachwewnętrznych,tłum.E.Waliszewski,Warszawa1923.
62HistoriesofTwoHundredandFifty-OneDivisionsoftheGermanArmywhichParticipatedintheWar
(1914-1918),CompiledfromrecordsofIntelligencesectionoftheGeneralStaff,AmericanExpedi-
tionaryForces,atGeneralHead-Quarters,Chaumont,Francja1919.
63SłownikgeograficznyKrólestwaPolskiegoiinnychkrajówsłowiańskich,t.I-XV,Warszawa1880-1902
(wersjaelektroniczna),Internet03.03.2010http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/.
64SpisokGeneralnogoSztaba.Isprawlienna1ijuna1914,Petersburg1914,RossijskajaGosudarstwien-
najaBibliotieka,Moskwa(RGB)36/251;SpisokGeneralnogoSztaba.Isprawlienna1janwarja1916,Pio-
trogród1916;SpisokGeneralnogoSztaba.Isprawlienna3janwarja1917,Pietrogród1917,RGBMoskwa;
Spisokkapitanamarmiejskojpiechotypostarszinstwu.Sostawlienpo1nojabrja1913goda,Petersburg
1914,RGBMoskwa,sygn.503/25;Spisokpołkownikampostarsziństwu.Sostawlienpo1marta1914,
Petersburg.
