Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstępdopierwszego
wydaniaamerykańskiego
Wstępdopierwszego
wydaniaamerykańskiego
Rok1929Amerykaniezapamiętająjakorokogromnejtraumy,któ-
ramiałaolbrzymiwpływnaichsposóbmyślenia.Przyczynytegostanu
rzeczywydająsięoczywiste.Zazwyczajkryzystrwaniedłużejniżrok
albodwa.Wtymczasiespadająceny,zmniejszasiępodażkredytu,li-
kwidowanesąbłędneinwestycjeinastępujekrótkotrwaływzrostbezro-
bocia,poczympowracakoniunktura.Recesjawlatach1920–1921prze-
biegaławedługschematuznanegonietylkozrecesjiwlatach1899–1900
i1910–1912,aleteżzdotkliwych,choćkrótkich,kryzysówwlatach
1907–1908i1819–18211.TymczasemWielkiKryzys,któryrozpocząłsię
w1929roku,trwałjedenaścielat.
Kryzysw1929rokupozostałwpamięciAmerykanów,gdyżtowa-
rzyszyłomudługotrwałewysokiebezrobocie,mimożecenyipodaż
pieniądzaniezmniejszyłysiębardziejniżwtrakciewcześniejszych
kryzysów.Podczasnajwiększychkryzysówprzed1929rokiembez-
robocierzadkoosiągało10procent.Jednakw1931rokubezrobocie
przekroczyło20procentiażdowybuchuIIwojnyświatowejwynosiło
ponad15procent.
Badanieiinterpretacjakryzysuzapomocąpowszechnieakceptowa-
nychmetoddatowaniaianalizycyklówkoniunkturalnych,którepropo-
nujeKrajoweBiuroBadańEkonomicznych(NationalBureauofEcono-
micResearch–NBER),wprowadziłybynaswbłąd.NBERograniczasię
doanalizyprocesówDekspansji”iDwyhamowania”,anieDkoniunktu-
ry”iDkryzysu”,którepodwzględemjakościowymmająowielewiększe
znaczenie.Wzależnościodtego,czywdanymmiesiącunastępowała
1Depresjawlatach1873–1879byłapodwielomawzględamiwyjątkowa.Po
pierwsze,miałałagodnyprzebieg,apodrugie,towarzyszącyjejspadekcenbyłkon-
sekwencjązmniejszaniapodażypieniądzawcelupowrotudostandarduzłotaobo-
wiązującegoprzedwojnąsecesyjną.Natematłagodnegojejprzebiegu,zwłaszcza
wprzemyślewytwórczym,zob.O.V.Wells,TheDepressionof1873–79,DAgricultural
History”,11,1937,s.240.
