Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
ROZDZIAŁ1.Upadki
1.2.UpadkiEpidemiologia,przyczynyinastępstwaupadków
MAREKŻAK,WALDEMAR;ROLA,DOROTARĘ;AK
1.2.1.Epidemiologia
MAREKŻAK,WALDEMAR;ROLA,DOROTARĘ;AK
Upadkiosóbstarszychpoważnymproblemspołecznymmającymkonsekwencje
zarównomedyczne,jakiekonomiczne.Urazyspowodowaneupadkiemorazichna-
stępstwaczęstomająistotnywpływnawzrostśmiertelności,znaczneprzyspiesze-
nieogólnegoprocesustarzeniasięczyteżkoniecznośćobjęciaopiekąinstytucjo-
nalną.Przezwielelatwpolskichrealiachzagadnieniatebyłypomijanemilczeniem,
acałyproblemtraktowanojakozjawiskomarginalne.
Tymczasemdaneepidemiologicznejednoznaczne.WPolsceokoło8-10%cho-
rychzgłaszasiędooddziałówratunkowychzpowoduupadków,anajczęstsząprzy-
czynąhospitalizacjiupadki,którymwwiększościulegająkobiety[5].W2013
rokuokoło1024na100000kobietoraz649na100000mężczyznbyłohospitali-
zowanychzewzględunaupadki[6].Około70%osóbstarszych,któretrafiłynaod-
działyratunkowezpowoduupadku,poślizgnęłosięlubpotknęło[6].Około¹⁄₃ho-
spitalizowanychseniorówbyłahospitalizowanazpowoduzłamaniawobrębiekości
udowej[6].Ryzykohospitalizacjipotychincydentachwpolskiejpopulacjiseniorów
wzrastawrazzwiekiemponaddwukrotniepomiędzy65.a80.rokiemżycia,aoko-
ło¹⁄₃osóbstarszychwPolscezagrażawysokieryzykoupadków[6,7].
Naconajmniejjedenupadekwrokunarażonajestśredniocotrzeciaosobawwie-
kupowyżej65lat,50-67%pensjonariuszydomówopieki,33%mieszkających
samodzielnie,20%chorychhospitalizowanych[8-11].W50%upadkiosóbstar-
szychskutkująurazamiprowadzącymidopobytuwszpitalu,ograniczeniemspraw-
nościfizycznej,anawetzgonem.Prawiepołowaosób,któredoświadczyłyupadku,
upadnieporazkolejnywciąguroku[9-12].Najczęściejnastępstwemupadkujest
niewielkiuraztkanekmiękkich,ale5-6%zakończonychjestzłamaniem,a5%po-
ważnymurazemtkanekmiękkichluburazemgłowy[9-12].Obrażeniazwiązane
zupadkiemo50%częstszeukobietniżmężczyzn[12].Poważneurazytkanek
miękkichlubzłamaniawskutekupadkówdwukrotnieczęściejwystępująwśród
pensjonariuszyinstytucjiopiekuńczychniżwśródosóbmieszkającychwewłasnych
domach[9-12].
Około10-15%incydentówupadkujestprzyczynącięższychobrażeńnarządów
wewnętrznych,takichjakwstrząśnieniamózgu,krwiakiwewnątrzczaszkoweoraz
uszkodzeńzwiązanychzukłademmięśniowo-szkieletowym.Uszkodzeniamięśnio-
wo-szkieletowedotycząnajczęściejzłamań,szacujesiężeokoło5-6%osób,które