Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
MałgorzataBuchholz-Todoroska
GrussvomOstseestrande,kartapocztowa
zwidokamiHeringsdorfu,ok.1900
(MuzeumSopotu)
ćwiczeńgimnastycznych.Dobawarskie-
goWörishofenponowatorskąkurację
księdzaKneippazjeżdżałytysiącecho-
rych,podobniejakdolicznychzakładów
naterenieNiemiec,stosujących„zabie-
giKneippa”.Zczasemwiększośćeuro-
pejskichuzdrowiskprzejęławielemetod
bawarskiegoksiędza,doczegoprzyczy-
niłysięwydawaneprzezniegoporadniki
zdrowotnedladorosłych,dzieciicałych
rodzin.
WdrugiejpołowieXIXw.jakgrzyby
podeszczupowstawałykolejnekąpieliska
naRugii,nawyspachUznamiWolin,na
wybrzeżachMeklemburgiiiPomorzaZa-
chodniego,naŻmudziiwKurlandiipo
ZatokęFińską5.
Intensywnierozwijającasięodlat
czterdziestychXIXw.pruskakolejżela-
znaskomunikowałanadmorskiewioski
bałtyckiezBerlinemiwiększymiośrod-
kamimiejskimi.Wlatach1842-1844
państwowaPruskaKolejWschodniapo-
łączyłastolicęimperiumzKrólewcem6.
Gdańskuzyskałpołączeniekolejowe
zBerlinemviaBydgoszczjużwlatachpięćdziesiątychXIXw.Jednakżedopierodzię-
kibudowienowejliniikolejowejprzezprywatnąspółkęBerlin-StettinerEisenbahn-
-Gesellschań(Berlińsko-SzczecińskieTowarzystwoKolejowe)Gdańskuzyskałbezpo-
średniepołączeniezBerlinemprzezStargard.Uroczysteuruchomienieliniiprowadzą-
cejtakżedokąpieliskaSopotnastąpiło1września1870r.7Wkrótcepodjętobudowęno-
wychtorówzGdańskadoSopotu,któreotwartowczerwcu1889r.W1901r.niewielki
dotąd„OstseebadZoppot”uzyskałprawamiejskie.
W1877r.GdańskskomunikowanozWarszawąiliniataumożliwiłaprzyjazdnad
Bałtykgościomzzaborurosyjskiego,atakżezówczesnychAustro-Węgier.
DlamieszkańcówKrakowaiLwowabliskośćwybrzeżadalmatyńskiego,leżące-
gowgranicachtegosamegoimperium,stwarzałaznakomitąsposobnośćwyprawnad
5DieOstsee-Bäder.PraktischerWegweiser.NeuebearbeiteteelfeAuflage.MitelfKarten,Berlin1904.To
znakomitekompendiumwiedzyokilkudziesięciukąpieliskachbałtyckichodmomentuichzałożenia,uzu-
pełnionezasobempraktycznychinformacjidlaletników.
6M.Michalczonek,M.Gliński,Kolej,[w:]EncyklopediaGdańska,red.B.Śliwiński,Gdańsk2012,
s.472-473.
7A.Romanow,Sopotwlatach1818-1920,[w:]DziejeSopotudo1945roku,red.B.Śliwiński,Gdańsk
1998,s.110.