Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
napsychikęskazanych.Pochwilimarszuwięźniowiemoglizobaczyć
wcałejokazałościzewnętrzną,ajużpochwiliiwewnętrzną
zabudowęzakładukarnego.„Wronieckiewięzienieskładałosię
ztrzechpawilonów,zbudowanychnaplaniekrzyża,
czterokondygnacyjnych.Największyjestpawilonpierwszy,wktórym
znajdowałosięok.450cel,ztegoponadjednaósmatocele
izolacyjne.Mniejszepawilony,drugiitrzeci,mieściłypook.140cel,
zczegojednatrzeciatoceleizolacyjne”[33].Zakładkarnybył
zlokalizowanynaterenienadwartańskichłąk,stądcharakteryzował
siędużąwilgotnością.Murywięzieniazawszebyłychłodne,
szczególniewporzezimowej.
Więźniowiezapamiętalioczywiścienazwiskawszystkichszefów
zakładukarnegoweWronkach.Funkcjęnaczelnikówtegowięzienia
kolejnopełnili:StefanAdamczewski(1945r.),JanGol(1945–1946),
JanBartczak(1946–1947),JanBoguwola(1947–1948),Tadeusz
Grzegorzewski(1948–1949),IgnacyJakubowski(1949–1951),Józef
Troszczyński(1951–1954)iWładysławDrużbik(1954–1956).Obok
naczelnikówważnąrolęodgrywalizastępcydosprawpolitycznych.
WmyślinstrukcjiministraStanisławaRadkiewiczadublowalioni
obowiązkinaczelników,„służącimpomocąwewszystkich
sprawach”[34].Niemniejistotnezadaniawkażdymzakładzie
karnymwypełniałrównieżDziałSpecjalny.WeWronkach
iwRawiczuurzędnicysekcjiprowadziliaktawięźniów,które
wprzyszłościmogłysięokazaćważniejszeniżaktasądowe.Działten
odpowiadałrównieżzadziałalnośćwięziennychkonfidentów.
ZakładkarnywRawiczu,zdaniemniektórychwięźniów,którzy
doświadczylipobyturównieżwinnychwięzieniach,robiłnieco
lepszewrażenieniżnp.Wronki.„Rawicz,wporównaniu
zWronkami,byłwięzieniemmałym.[...]WRawiczu,oprócz
budynkówadministracyjnychigospodarczych,byłydwapawilony
więzienne:«Biały»i«Czerwony».Tenostatnibyłnormalnym,
typowymwięziennympawilonem.Natomiastnajniższąkondygnację
pawilonu«Białego»,usytuowanąponiżejpoziomupodwórza,
zajmowałoddziałIi–najbardziej«atrakcyjne»miejsce
więzienia”[35].Kilkainformacjidowyżejprzedstawionegoopisu
dorzuciłkolejnyskazany.Otóżpawilon«Czerwony»(zcegły,stąd
nazwa)byłzbudowanynawzórjednoskrzydłowegopawilonu
więziennegoweWronkach.Pawilon«Biały»byłprzerobiony
zdawnegoklasztoruinosiłnazwęodbiałychmurówklasztornych.
Karnecelemieściłysięwklasztornychlochach”[36].Obowiązki
naczelnikazakładukarnegowlatach1945–1947pełniłkomunista-
weteran,uczestnikwojnydomowejwHiszpanii–Kazimierz
Szymanowicz,zwanyprzezskazanych„krwawymKazikiem”.
