Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
pień,potwierdzającstereotypkobietyjakonarzędzialubwcielenia
diabła.DlategopragnieniaRafaela,organistywiejskiego,zdegrado-
wanegoiodartegozambicjiartystycznychmuzyka,zostałyosadzone
wprzestrzenimagiiludowej,gdziezłojestdiabłem,adobro—anio-
łem,gdziegranicesąokreślone,aopozycje—wyraźne.Ułudapozna-
nia,wiedzyiprawdyulegazwielokrotnieniuwmnożącychsięparach
przeciwieństw(kultura—natura,magia—wiedza,realne—wy-
obrażone),wzmacniającodwieczniezadawanepytanieokondycję
człowieka.Powracaonowperspektywieniezbywalnejpotrzebymi-
łościerotycznej.
Tymsamymautorpodkreśla,żemiłośćcechujesiętakżekulturową
pamięciąform,wjakichbywaprzeżywanaiopisywana.Zatrzymanie
sięnajejobraziezewnętrznym,kulturowym,prowadzidoutratysensu
egzystencjalnego,metafizycznego,epistemologicznegoikreatywnego
miłości.Wydajesię,żeŽabotpróbujedotrzećdoprzesłanekwskazują-
cychnasensmiłości.Szukaichwsplotachpodświadomości,wanimi-
zmieiwmitologiach,odnajdująctamzłoito,coniechciane.
Fikcyjneprawdopodobieństwo,pomimożeciągleujmowanewna-
wias,pozwalawprozieŽabotanatwórczewykorzystaniegrywuda-
wanie5.Postaciesąaktorami,odgrywającymiróżnerole,historienaj-
częściejnieprawdopodobnefizycznie.Sąwytworamiwykreowanych
przezautorafabuł.Jakotakie,stanowiąobiektyumożliwiająceiden-
tyfikacjępsychologiczną.Dlategoudawanie,pogrążającebohateraSu-
kubawparanoję,możetakżesłużyćsamopoznaniu.Jeżelijednostka
konfrontujesięzróżnymirolami,pomnażaswojeżycie,takjakdziec-
koczynitowzabawie,dziękiczemusięwzbogaca6.Niezwykłeopo-
wieścistanowiąkonstrukcjestworzonebezpotrzebymimetycznego
przedstawieniarzeczywistości.Sąfabułamiidentyfikacyjnymi,lecz
pozbawionymiprostotyemblematu.Wymagająinterpretacyjnego
wysiłkuczytelnika,którymadonichróżnystosunek.Jegoodczucia
kształtująsięizamykająsięwgranicachmiędzyzniewoleniemprzez
5
Por.K.Walton:Uznaniefikcji:zawieszenieniewiaryczyudawaniewiary.Tłum.
P.Mróz.W:Estetykawświecie.Wybórtekstówired.M.Gołaszewska.Kraków:
WydawnictwoLiterackie,1984—terminpochodziodwymienionegoautora.
6Por.J.Lotman:Lalkiwsystemiekultury.Tłum.P.Ustrzykowski.nTeksty”
1978,z.6.
~11~
