Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
szyplan,awięcaktemojcowskiejniełaski.Byćmożestałosiętakdlatego,
żeKiejstutuznałPatirgazazbytsprzyjającegoKrzyżakom,możestraciłdo
niegobezgranicznezaufanie,możezwiązekzjegodegradacjąmiałowystą-
pienieButawta.Tegoostatniegoniesposóbwykluczyć,jeślipamiętamy,że
obawydarzenianastąpiływtymsamymroku.
OcenakonfliktuKiejstutazestarszymisynaminiepoddajesiępełnej
weryfikacji.Każdedopowiedzeniełatwomożeprzekroczyćmiaręhipote-
tyczności,stającsięzwykłymdomysłem.Jednowszakrzecmożnabezobaw
onadinterpretacjęowrodzinieksięciatrockiegoniedziałosięnajlepiej.Roz-
dźwięki,któreprzerodziłysięalbowniechęć,albowewrogość,osłabiałynie
tylkojegosamego,niemówiącjużotym,jakwielkimmusiałygonapawać
smutkiem,aleosłabiałyrównieżLitwę.
Ostatniąnadziejąwielkiegobojownikastawałsiępierworodnysynzro-
dzonyzdrugiegomałżeństwa.Syn,którychoćwlatachprzedchrztemLi-
twypopełniałjeszczesporebłędyiniezdążyłwypracowaćwsobieprzenikli-
wościiprzebiegłości,zktórychpóźniejsłynął,nigdyświadomieniezawiódł
ojca.Jaksiępolatachokazało,Witoldbyłnietylkonadzieją.Stałsięczło-
wiekiem,którytalentami,osiągnięciami,znaczeniemiautorytetemznacznie
przerósłKiejstuta.Wbrewtemu,conaogółsądzisięwhistoriografii(wąt-
pliwościżywił,jeślisięniemylę,jedentylkoŁowmiański),
22
nieznamyimie-
niajegomatki.Późneredakcjelatopisówlitewskichprzywołująinformację,
żemiałaonanaimięBiruta,byłakapłankąwPołądze,aponieważsamawła-
ściwieuchodziłazaboginię,Kiejstutpostanowiłjąujrzeć.Zauroczonyuro-
dąBiruty,wbrewjejwoli,uprowadziłjądoTrokipojąłzażonę.
23
Pomijając
fakt,żetaopowieśćpoprostubrzminiewiarygodnie,trzebazauważyć,że
imieniamatkimłodszychKiejstutowiczówniepodająaniźródławspółcze-
sne,anistosunkowobliskiechronologicznie.Oczywiście,wybrankaksięcia
trockiegomogłanosićimięBiruta(żebyłakapłankąizostałaprzezprzy-
szłegomężaporwana–wtowierzyćjestbardzotrudno),alenijakniedasię
tegouprawdopodobnić.
22
H.Łowmiański,StudianaddziejamiWielkiegoKsięstwaLitewskiego,Poznań1983,
s.217.
23
PSRL,XVII,kol.494–495;XXXV
,s.97,154,181,201,222.WMateriałachŁoyki,
kompilacjiprzedewszystkimzKojałowicza,znajdujesięinformacja,żeBirutabyła
córkąWidymunta,BCzart.,rkp1121,s.154,56.
40
