Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
pośmierciOlgierda.Względyhonoroweiemocjonalnezapewneodgrywały
sporąrolę.Przeważyłjednak,awkażdymrazierównieżdeterminowałpostę-
powanieksięciatrockiego,wzglądnaprzyszłelosyWitolda.Jednozdwóch
najważniejszychźródeł,któremówiąoprzejęciuwładzyprzezJagiełłę(La-
topiswielkichksiążątlitewskich),stwierdzawyraźnie,żeOlgierdiKiejstut,
miłującysiębardzo,jeszczedługoprzedśmierciątegopierwszegoumówili
sięwsprawiestosunkówpolitycznych,jakiemiałyobowiązywaćwnastęp-
nympokoleniu.Zwszystkichswychsynówwielkiksiążęwszczególnyspo-
sóbumiłowałJagiełłę,aksiążętrockiWitolda.MłodziGiedyminowiczowie,
jakichrodziciele,równieżvovelikoidruź’bebyli.Wszystkotozadecydowało
otym,iżOlgierdiKiejstutpostanowili,żepoichśmierciulubienisynowie
zajmąichmiejsca(§toim’bytinaichmestech,navelikichknjaźenich),awięc
Jagiełłozostaniehospodarem,aWitoldprzejmieksięstwotrockieiprzybra-
ciestryjecznymodgrywaćbędzierolędrugiejosobywpaństwie.
31
Jeślilatopisniemijasięzprawdą(bo,żeniecokoloryzuje,bezprzerwy
kładącnacisknakwestieemocjonalne,tonieulegawątpliwości),musimy
stwierdzić,żestarzyksiążętaprzygotowywalicałkiemprzemyślane,realne
i–jakmożnasądzić–korzystnedladynastiiipaństwarozwiązanie.Gdyby
Kiejstutodszedłpierwszy,mógłmiećnadzieję,żebratwywiążesięzumów,
atymsamymprzyszłośćWitoldabędziezabezpieczona.PrzeżywającOl-
gierda,stawałsięstrażnikiemiwpołowieprzynajmniejgwarantemzawartej
umowy.Umowy,którejdochował.Latopiswielkichksiążątlitewskichdyplo-
matycznieotymmilczy,zwłaszczażezmieniłysięokoliczności,alewcze-
śniejszaopokolenieSkargajestzdecydowaniebardziejwymowna,gdyinfor-
muje,żeKiejstut,gdybytylkozechciał,łatwomógłbyJagielleodebraćdzie-
dzictwoisamemuzałożyćnagłowękołpakwielkoksiążęcy.
32
Witold,który
przebywającwPrusach,dyktowałswójmemoriał,niemiałnicdostracenia,
akażdyewentualnyzyskbyłmupotrzebnyjakpowietrze.Jegobuńczuczne,
nicniekosztującestwierdzenie,przyjmowaćtrzebazwielkądoząostrożno-
ści.WpełnizgadzamsięzeS.Smolką,którywątpiłwpowodzeniepodobnej
akcjiKiejstuta,gdybyzdecydowałsięjąpodjąć.
33
31
32
PSRL,XVII,kol.72;XXXV
DisistWitoldessache,s.712.
,s.61.
33
S.Smolka,KiejstutiJagiełło,DPamiętnikAkademiiUmiejętności”,7,1889,s.83.
42
