Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
19
-W1987r.JeanDuvernoyopublikowałswójartykułCatharesetVaudoissont-ils
desprécurseursdelaRéforme?,wktórymuznał,żeobszarzwiązkówpomiędzy
kataramiaprotestantaminiemiałwartościnaukowej.
12
-W1988r.EdwardPeterswswojejksiążceInquisitionopisałkrótkopowodywy-
korzystywaniatematuheretykówwintereującymnastemacie,jednakniezajmo-
wałsięzbytniokwestiąsamychkatarówwtejpolemice
13
.
-W1992r.francuskipastorzpołudniaFrancjiMichelJasnapisałksiążkęBrai-
sescatharesfiliationsecreteal’heuredelaReforme,wktórejzająłsiętematyką
związkówpomiędzykataramiaprotestantami.Autoruznał,żeprotestanciczuli
sięsynamikatarówiżekontynuowaliwLangwedocjiichheterodoksyjnątrady-
cję.Jasuważał,żepunktówstycznychpomiędzykataryzmemaprotestantyzmem
doszukiwalisięwwiększościfrancuscykalwiniściibadałzwiązkiprotestanty-
zmuzkataryzmemwLangwedocji.Autortenuznał,żeprotestanciwolelizakoń-
czyćpowoływaniesięnawspólnotępoglądówzkatarami,husytamiiwaldensami,
ponieważryzykowaliprzytymutratęichspójności.Wedługniegoprotestantom,
którzymusielikonkurowaćzinnymiwyznaniami,łatwiejbyłoprzyjąćpostawę
odrzucaniawszelkichprzedreformacyjnychidei,nietylkodotyczącychKościoła
katolickiego,alerównieżkatarów,husytówiwaldensóworazprzedstawiaćwłas-
nepoglądywyznaniowewchararakterzeświatławciemności.Jaschciałudowod-
nićistnieniezwiązkówmiędzykataramiaprotestantami,żałując,żewXIXw.ci
ostatnizaprzestaliuznawaniaowychheretykówzaswoichideowychprzodków
14
.
-W1994r.MichelJasopublikowałswójartykułL’orthodoxieprotestante,lerêve
albigeois,SchmidtetPeyrat.Stwierdziłwnim,żeczęśćprotestantówpróbowała
wykorzystaćkatarówdoukazaniaciągłościmiędzyKościołempierwotnympierw-
szychwiekówaprotestantami.Autoruznałrównież,żedużaczęśćprotestantów
wolałaukazywaćswojąwspólnotęjakonową,niechcącłączyćjejzdawnymiru-
chamireligijnymi,wtymkatarami,auważanymiprzezKościółkatolickizahere-
zje.WedługniegoKościółkatolickizwalczałieksterminowałprotestantówpodob-
niejakkiedyśkatarów,waldensówihusytów.Jasuznał,żetowłaśniemartyrologia
stanowiłaopodobieństwachpomiędzykataramiaprotestantami.Stwierdziłrów-
nież,żeniektórzyprotestanciuznawali,żewszystkieoskarżeniakatolikówwobec
katarówbyłyfałszyweimiałyzacelwyłącznieichpognębienie.Uważał,żenie
jestmożliwedociecpełniprawdyochrześcijaństwiestudiującwyłączniedoktrynę
katolickąlubprotestancką,ależebyjąodkryć,potrzebnejestrównieżzgłębianie
12
Por.DuvernoyJean,CatharesetVaudoissont-ilsdesprécurseursdelaRéforme?,w:„Etudes
théologiquesetreligieuses”,nr3/1987,s.377-384.
13
Por.PetersEdward,Inquisition,dz.cyt.
14
Por.JasMichel,Braisescatharesfliationsecreteal’heuredelaReforme,Portet-sur-Garonne1992.
