Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26|PodróżNaczelnikaPaństwaJózefaPiłsudskiegodoRumuniiwewrześniu1922roku
FaktycznalikwidacjaZachodnioukraińskiejRepublikiLudowej,poprzedzona
wyparciemprzezoddziałypolskiejejarmiizaZbrucz,dokonananiebezpewnego
udziałuRumunii,niezredukowałabynajmniejwagikwestiiukraińskiejwrelacjach
polsko-rumuńskich.NaczołobowiemwysunąłsięterazproblemUkrainyNaddnie-
przańskiej.Wlipculubnapoczątkusierpniamiałomiejscezawarcieporozumienia
rumuńsko-ukraińskiegozawierającegozobowiązaniaBukaresztudozaopatrywania
URLwuzbrojenieimateriałwojennyorazpośrednictwawrokowaniachzkoali-
cją.PetlurowcyzkoleizobligowalisiędorozpoczęciarozmówpokojowychzPolską.
WopiniiSkrzyńskiegotakienastawienieBukaresztuwobecURLwynikałozjednej
stronyzchęciposiadaniabuforachroniącegoKrólestwoprzezzagrożeniembolszewi-
ckim,zdrugiejzaśzpragnieniaposiadaniabliskichstosunkówzRP.Wtymokresie
jednaknajbardziejzaangażowanabyłaRumuniawdziałaniamilitarneprzeciwko
WęgierskiejRepubliceRad,którychfinałemstałosięzajęcieBudapesztuwsierpniu
1919r.73
RozbicieczerwonychwojskwęgierskichorazspadekzagrożeniazestronyRosji
Sowieckiejsprawiły,iżwBukareszciezdecydowaniezmniejszyłasiędeterminacja
doprowadzeniadoprzymierzazPolską.Jednakżewpoczątkach1920r.wpostawie
tejnastąpiłzdecydowanyzwrot,wiążącysięzpobiciemprzezArmięCzerwonąnbia-
łych”wojskdenikinowskichorazosiągnięciemprzezniąliniiDniestru.Rumunia
całkiemrealnieobawiałasięwkroczeniabolszewikówdoBesarabii,nadktórąjej
władztwoniebyłojeszczeuznaneprzezEntentę.Natomiastofertyzawarciapokoju,
któreotrzymałaPolskazMoskwy,ibraktakowychpodadresemRumunii,wywo-
łaływśródjejpolitykówiwojskowychobawyprzedosamotnieniemwzględemRosji
Sowieckiejisprawiły,żeodżyławnichchęćzbliżeniazPolskąnagruncieobrony
przedekspansjąwschodniegosąsiada74.
KwateryGłównej(z28–30VI1919),ArhiveleMilitareRomane,București(dalej:AMR),MareleStat
Major(dalej:MSM),BiroulAta§atiMilitari,t.213,k.14–15;odpispismapor.Horodyńskiegodo
MSZz27VI1919,w:T.Hunczak,UkraineandPolandindocuments1918–1922,partI,NewYork–
Toronto1983,s.220–222;H.Walczak,SojuszzRumunią…,s.63–65;por.D.Hrenciuc,Romania
§iPolonia1918–1931...,s.38–42.
73
ListW.SkrzyńskiegodoA.Florescuz7VIII1919,AAN,AmbasadawParyżu,t.148,k.4;
V.Lozovij,VidnosiniUkraïns’koïnarodnoïrespublikizRumuniêûuKam’anec’kudobuDirektoriï
UNR,w:ProblemiistoriïkraïnCentral’noïtaShidnoïÊvropi.Zbirniknaukovihprac’,red.kol.:
V.S.Stepankov(golovn.red.)tain.,Kam`anec’-Podil’s’kij2011,vyp.2,s.135–137;H.Walczak,
SojuszzRumunią…,s.66–67.
74H.Bułhak,Początkisojuszu…,s.26–27;idem,StosunkiPolskizRumunią(1918–1921),w:Od-
rodzonaPolskawśródsąsiadów1918–1921,red.A.Koryn,Warszawa1999,s.112–113;H.Walczak,
