Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Rozdział1.Pochodzenie,rozwójistatuszjawiska
politicalfiction
reelekcjaKennedyjegow1964roku,wktórejpokonałbyonwwyborach
kandydatarepublikanówBarryjegoGoldwateraiżyłażdo1983roku.Stany
Zjednoczonepogrążyłybysięjednakwgłębokimkryzysie,spowodowanym
zarównoniepowodzeniamidziałańwojennychwWietnamie(naHanoi
w1970r.spadabombaatomowa),falątrzęsieńziemi,jakieregularnie
nawiedzałykontynentamerykański,jakiwewnętrznymikonfliktaminatle
rasowym,wywołanymibrakiemreformprawobywatelskich.Nieustanneza-
interesowanieosobąJohnaKennedyjegooraztajemnicą,któratowarzyszy
okolicznościomjegośmierci,potwierdza,żewydarzenietoodgrywarolę
pewnegosymbolicznegoprototypuwkulturzepopularnejijestniewyczer-
palnymźródłeminspiracjidlatwórcówpoliticalfiction,bezwzględuna
to,oczymtraktująichpowieściorazgdzieikiedypowstają.Wydajesięza-
tem,żekonwencjatajużwchwilipowstaniaobliczonabyłanaekspan-
sjęiupowszechnieniesięwinnychniżangloamerykańskikręgachkulturowych
irzeczywiścietrafiłarównież-choćnierównocześnie-doWłochidoPolski.
Fantapolitica
weWłoszech
ZainteresowanieWłochówliteraturąfantastyczno-naukową,awszczególnościjej
wydawniczyrozkwitsądatowanenalata60.XXstulecia.Istotnąrolęwprocesie
jejpopularyzacjiodegraływydarzeniaepokowewskalicałejludzkości,takiejak
naprzykładpierwszylotczłowiekawkosmosw1961rokuczylądowaniena
Księżycuosiemlatpóźniej,którewwymiarzeliterackimzainaugurowałyfalę
utworówotematyceastronautycznej,ukierunkowanychnapenetracjęprze-
strzenipozaziemskichiekspansjęmiędzyplanetarną,niepozbawionychprzytym
konotacjipolitycznych(paradoksalnie,albowiemwiększośćkrytykówtamtego
okresuwieściłarychłąśmierćfantastykinaukowejwłaśniezuwaginapostęp
technologiczny,którymiałniejakodeprecjonowaćcelowośćistnieniapiśmien-
nictwaocharakterzekosmologicznym).Innymważnymźródłeminspiracjidla
pisarzyPółwyspuApenińskiegostałysiędokonaniaautorówanglosaskich
wcześniejszegopokolenia(tj.tworzącychprzedewszystkimwlatach20.,30.
i40.XXw.),takichjakAldousHuxley
24
,HerbertGeorgeWellsczyGeorge
Orwell,którzydalipoczątekwieluuprawianymrównieżwpóźniejszym
okresieodmianomgatunkowymsciencefiction,takimjakfantastykasocjo-
logiczna,historiaprzyszłości,dystopiaczyantyutopia(utopianegatywna)
25
.
24
Niebezznaczeniapozostajefakt,żewokresiebezpośredniopoprzedzającymwydanie
jednegoznajwybitniejszychdziełHuxleya,tj.BraveNewWorld(1932)[wyd.pol.Nowywspa-
niałyświat],przezbliskosiedemlatmieszkałonweWłoszechpodrządamidyktaturyfa-
szystowskiej,cowpewnymstopniuodbiłosięnatreściutworu.
25
Rozróżnieniaterminologicznegopojęćndystopia”inantyutopia”,stosowanychzamiennie
wjęzykupotocznym,dokonująAndrzejNiewiadomskiiAntoniSmuszkiewiczwLeksykonie
