Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
śnikach,abyumożliwićpobieraniewody(osmoza-przeciwdziaławysokiemupotencjałowiosmo-
tycznemuwodywglebie,wynikającemuzilościrozpuszczonychsolizeskał).
Występowaniewżywności
Głównymźródłemsoduwpokarmie(ok.90%dziennejracjispożytegosodu)jestsólkuchenna-
chloreksodu(NaCl),stosowanywprzetwórstwieżywnościipodczasprzygotowywaniapotraw.
Tylko10%sodupochodzizproduktówspożywczychnieprzetworzonych,jakonaturalnyichskład-
nik,np.mleka,mięsa,ryb.Dziennaminimalnanormaspożyciasoduwynosidladorosłego
człowiekaok.0,50-0,60gcoodpowiadaok.1,27-1,53gchlorkusodu.Dladzieciimłodzieżyzale-
casięmniejszejegoilości.Tymczasemzwyczajowespożyciesolikuchennejwwielukrajach,
wtymtakżewPolsceprzewyższazalecanenormy.Dobrymnawykiemjestzmniejszenieilościsoli
dodawanejdoprzygotowywanychwdomupotraw.Powyżej120mgsoduw100gzawierają
podroby(nerki,mózg),jaja,produktyprzetwarzanezdodatkiemsolikuchennej(np.pieczywo,
sery).Mniejszeilościchlorkusodu,od40mgdo120mg/100gzawieramleko,mięso,wątroba,
rybywędliny-np.polędwica748mg/100g,drób,niektórewarzywa:buraki,selerorazmarchew
zawierającaok.80mg/100g.Poniżej40mgchlorkusoduznajdujesięw100gowoców,suchych
nasionachroślinstrączkowych,mąkach,kaszach,aw100gziemniaków-7mg.Grzybymają
znaczniewiększąniżroślinyzielnezdolnośćakumulacjiwowocnikachpierwiastków.Największą
zawartościąsodu-46,80mg/100gs.m.(suchejmasy)-charakteryzujesiępowszechniewystępu-
jącygatunek-maślaksitarz(Suillusbovinus).Zawartośćsoduwtymgatunkujestdwukrotniewyż-
szaniżwinnychgatunkachBasidiomycotanp.gąskazielonka(Tricholomaequestre)-26,80
mg/100gs.m.
Zastosowanie
Wykorzystaniewmedycynie.Sódwpostacisolifizjologicznej(sterylny0,9%roztwórNaCl)
stosowanyjestprzedewszystkimwzaburzeniachgospodarkielektrolitowejwystępujących
wtrakciezabiegówipozabiegachchirurgicznych,wstanachodwodnieniabędącychwynikiem
oparzenia,urazów,obfitychbiegunek,wymiotów,wewstrząsie,odwodnieniu.Sólfizjologiczna
stosowanajestmiejscowodoprzemywaniaiprzepłukiwaniaoczu,nosa,gardłaorazdoiniekcji.
Wpostacikroplidooczuniezawierającychśrodkówkonserwującychstosowanydonawilżania
powierzchnigałkiocznejisoczewekkontaktowychwprzypadkupieczenia,kłuciaczyprzemęcze-
niaoczuwceluzapewnieniapacjentowiwiększegokomfortu.
17