Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Takwięcdoniosłośćznaczeniawłasności,jakoprzedmiotuanalizybadawczej,
niewynikawyłączniezcelupoznawczego.Najistotniejsząbowiemkwestiązwiązaną
ztympojęciemjestjegogłębokieuwikłaniewrzeczywistośćspołecznąisystemy
wartości.Stądsporywłasnościowewsposóbzasadniczyodzwierciedlająpodsta-
woweproblemyposzczególnychepokwdziejachludzkościzcharakterystycznymi
dlanichsposobamiwartościowania.
Topowoduje,żeprezentacjezagadnieńzwiązanychzposiadaniemnapo-
tykająkwestięwartościowania.Własnośćniejestbowiemneutralnymaksjolo-
giczniestosunkiemmiędzyczłowiekiemarzeczą,alestanowinasyconepotęż-
nymładunkiememocjonalnymskomplikowanerelacjespołeczne.Dlategona-
leżyzgodzićsięzLudwikiemGórskim,którytakodniósłsiędozłożonościinter-
pretacyjnejtegopojęcia:[ł]czyzaOwidiuszemmówićmamyoHamorscelera-
tushabendi”,ozbrodniczejżądzyposiadania,czyteżtodążeniedowłasnościjest
wyrazemprawaprzyrodzonego,awięcbożego?CzyzaProudhonemwołać
mamyHlaproprietec’estlevol”(własnośćtokradzież),czyteżprzeciwnie,wła-
snośćuważaćmamyzainstytucjęocharakterzesakralnym.CzyzaMarksem
określaćmamywłasnośćjakośrodekpanowaniaiwyzyskuczłowiekaprzezczło-
wieka,czyteżjakowyrazwładztwanadświatemmaterii-władztwabędącego
atrybutemrozumuipowołanegododopełnieniaboskiegoaktutwórczego1.
Wartotujednakdodać,żezłożonośćzagadnieniawynikanietylkozod-
miennychjegoujęć.Dodatkowąkomplikacjęstanowiąrozbieżności,którezda-
rzająsięnawetwobrębietejsamejperspektywy.Ichskalęodzwierciedlakon-
trastmiędzyporównaniemprawdopodobieństwazbawieniabogaczazszansą
wielbłądanasforsowanieuchaigielnego2,którejestsprzecznezzasadąpostę-
powaniazpowierzonymidobrami,opisanąprzezśw.Mateusza.Mówiona,że
każdemubowiem,ktoma,będziedodane,takżenadmiarmiećbędzie.Temuzaś,
ktoniema,zabiorąnawetto,coma3.Możnaprzytymdodać,żetosamosfor-
mułowanieuinnegoewangelistypojawiasięjednakwinnymkontekścieisens
jegomożebyćodczytanyzupełnieinaczej4.
Szczegółowąanalizęzagadnieńzwiązanychzwłasnościąnależyrozpocząć
więcodprzedstawieniakwestiiprzedmiotuipodmiotuwłasności,którepod-
stawowymielementamiskładowymitegopojęcia.Jesttoistotnedlazrozumienia
1Za:L.Górski,Własnośćprywatna,jejznaczenieigranice,BiblioteczkaAkcjiKatolickiej
nr76,Poznań1937,s.5.LudwikGórski(1899-1945),profesorKatolickiegoUniwersytetu
wLublinie,reprezentantkatolickiejnaukispołecznej.Wspomnieniew:C.Strzeszewski,
Naprzełomieczasów.Mojewspomnienia,KIK,OSPiS,PZKS,Lublin1995.
2Mt19,24;Mr10,25;Łk18,24;w:PismoŚwięteNowegoTestamentu,Pallottinum,
PoznańWarszawa1977,s.65,125,209.
3Mt25,14–30,tamże,s.82–83.
4Łk8,16–18,tamże,s.176.
8