Woda w miejskiej przestrzeni publicznej. Modelowe formy zagospodarowania wód opadowych i powierzchniowych

Anna Januchta-Szostak

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-7143-986-5

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej

Rok wydania:

2011

Liczba stron:

315

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Januchta-Szostak, Anna. Woda w miejskiej przestrzeni publicznej. Modelowe formy zagospodarowania wód opadowych i powierzchniowych. Red. . Poznań: Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, 2011, 315 s. ISBN 978-83-7143-986-5

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Januchta-Szostak, A.

T1 Woda w miejskiej przestrzeni publicznej. Modelowe formy zagospodarowania wód opadowych i powierzchniowych

PB Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej

PP Poznań

YR 2011

SN 978-83-7143-986-5

Bibliografia BibTex:

@Book{ 124979, author = "Januchta-Szostak, Anna", editor = "", title = "Woda w miejskiej przestrzeni publicznej. Modelowe formy zagospodarowania wód opadowych i powierzchniowych", publisher = "Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej", year = "2011", address = "Poznań", isbn = "978-83-7143-986-5" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Januchta-Szostak, Anna

ED -

TI - Woda w miejskiej przestrzeni publicznej. Modelowe formy zagospodarowania wód opadowych i powierzchniowych

PB - Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej

CY - Poznań

PY - 2011

SN - 978-83-7143-986-5

ER -

Netografia (standard APA):

Januchta-Szostak, Anna. Woda w miejskiej przestrzeni publicznej. Modelowe formy zagospodarowania wód opadowych i powierzchniowych [baza danych online] Poznań: Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, 2011 [dostęp: 07 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/woda-w-miejskiej-przestrzeni-publicznej-modelowe-formy-anna-januchta-szostak-124979.

przestrzeń publiczna, ekosystemy miejskie, systemy zagospodarowania wody opadowej, woda opadowa, hydrotechnika

Rozprawa habilitacyjna prezentuje znaczenie i rolę, jaką woda odgrywa w przestrzeni miejskiej. Woda to z jednej strony newralgiczny składnik ekosystemów miejskich, z drugiej zaś – warunek rozwoju cywilizacji i pierwiastek kulturotwórczy. Jak...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-7143-986-5

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej

Rok wydania:

2011

Liczba stron:

315

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

1. Wprowadzenie10
1.1. Problem badawczy12
1.2. Cele i znaczenie pracy badawczej13
1.3. Zakres i obszar badań15
1.4. Układ pracy i metody badawcze16
2. STAN BADAŃ19
2.1. Przegląd literatury przedmiotu19
2.1.1. Rola wody w kompozycji architektonicznej i urbanistycznej na przestrzeni dziejów20
2.1.2. Woda jako atrakcyjny element współczesnej przestrzeni architektonicznej i krajobrazu miasta24
2.1.3. Jakość przestrzeni miejskich28
2.1.4. Znaczenie gospodarki wodnej dla zrównoważonego rozwoju miast33
2.1.5. Zagospodarowanie miejskich terenów nadrzecznych38
2.1.6. Techniczne i ekologiczne aspekty zagospodarowania wód opadowych i powierzchniowych42
2.2. Przegląd ważniejszych osiągnięć badawczych i projektowych46
3. IDENTYFIKACJA WODNO-PRZESTRZENNYCH PROBLEMÓW POLSKICH MIAST57
3.1. Estetyczne i społeczne problemy percepcji wody w mieście57
3.1.1. Postrzeganie elementów wodnych w krajobrazie miasta57
3.1.2. Woda a jakość przestrzeni publicznych polskich miast59
3.1.3. Problemy i sukcesy rewitalizacji stref nadrzecznych w polskich miastach62
3.2. Zagrożenia powodziowe w miastach69
3.3. Zasoby wodne i reżim hydrologiczny rzek74
3.4. Klimat miast77
3.5. Tradycyjne systemy kanalizacji deszczowej82
3.6. Skutki uszczelnienia powierzchni miast – problemy środowiskowe84
3.7. Problemy gospodarczego wykorzystania wód opadowych i powierzchniowych88
3.8. Analiza regulacji prawnych w zakresie planowania przestrzennego i gospodarki wodnej w Polsce91
3.8.1. Dyrektywy Unii Europejskiej dotyczące zrównoważonej gospodarki wodnej i ochrony środowiska91
3.8.2. Narzędzia planowania przestrzennego i gospodarowania wodami w Polsce94
3.8.3. Przestrzeń publiczna w świetle polskiego prawa97
3.8.4. Wybrane aspekty prawne zagospodarowania nadbrzeży i terenów zalewowych99
3.8.5. Wybrane aspekty prawne gospodarowania wodą opadową105
3.9. Wnioski109
4. MIEJSKA PRZESTRZEŃ PUBLICZNA114
4.1. Atrybuty i mierniki jakości przestrzeni miejskiej114
4.1.1. Percepcja przestrzeni miasta116
4.1.2. Społeczne atrybuty przestrzeni miejskich119
4.1.3. Ocena estetyczna krajobrazu124
4.1.4. Ekologiczne walory przestrzeni miejskich125
4.1.5. Ekonomiczna wartość przestrzeni publicznej128
4.1.6. Podsumowanie: model IDEKWA130
4.2. Rodzaje miejskich przestrzeni publicznych131
4.2.1. Ulice, place, parki, nadbrzeża jako miejsca publiczne132
4.2.2. Typologia obszarów nadrzecznych135
4.2.2.1. Typy dolin rzecznych i nabrzeży136
4.2.2.2. Rodzaje nadrzecznych przestrzeni publicznych138
4.2.3. Klasyfikacja i ocena miejskich przestrzeni publicznych143
5. TYPOLOGIA ELEMENTÓW WODNYCH145
5.1. Definicje i klasyfikacja elementów wodnych wynikająca z aktów prawnych145
5.2. Percepcyjno-behawioralny potencjał wody w krajobrazie miasta147
5.2.1. Kompozycyjne walory elementów wodnych – analiza i klasyfikacja151
5.2.2. Semiotyczny potencjał wody153
5.3. Ocena walorów percepcyjno-behawioralnych różnych typów elementów wodnych159
6. ZAGOSPODAROWANIE WÓD OPADOWYCH W MIASTACH161
6.1. Woda w systemie ekologicznym miasta161
6.2. Współczesne metody zagospodarowania wód opadowych w miastach (SUDS)165
6.2.1. Zmodyfikowana kanalizacja deszczowa169
6.2.2. Metody projektowania systemów odprowadzania, retencji i infiltracji wód opadowych170
6.3. Klasyfikacja i ocena przestrzeni miejskich pod kątem możliwości retencji wód opadowych i zagrożeń powodziowych174
6.3.1. Podziały obszarów miejskich ze względu na możliwości zagospodarowania wód opadowych176
6.3.2. Podziały obszarów miejskich uwzględniające zagrożenia powodziowe178
6.3.3. Podziały obszarów miejskich ze względu na strukturę funkcjonalno-przestrzenną179
6.4. Typy i modelowe formy elementów SUDS (TRIO)181
6.4.1. Urządzenia do zbierania i transportowania wód opadowych183
6.4.2. Urządzenia do retencji wody deszczowej192
6.4.3. Urządzenia do infiltracji wód opadowych204
6.4.4. Urządzenia do oczyszczania wód deszczowych213
6.5. Rola nadrzecznych parków buforowych222
6.6. Dobre praktyki w zakresie zagospodarowania wód opadowych i powierzchniowych w miastach – wybrane przykłady realizacji i rozwiązań projektowych226
6.6.1. Woda w strategii rozwoju miasta – Rotterdam Waterstadt 2035226
6.6.2. Woda deszczowa w śródmiejskiej przestrzeni publicznej – Potsdamer Platz w Berlinie230
6.6.3. Osiedlowe systemy małej retencji i ich wpływ na jakość przestrzeni publicznych233
6.6.3.1. Kronsberg – Hannover233
6.6.3.2. Scharnhauser Park w Ostfildern235
6.6.3.3. Marina Mokotów w Warszawie241
6.6.4. Nadrzeczne parki buforowe244
6.6.4.1. Park na Bydgoskim Przedmieściu w Toruniu245
6.6.4.2. Park nad Starym Kanałem Bydgoskim w Bydgoszczy246
6.6.4.3. Sponge Park nad kanałem Gowanus, Brooklyn, Nowy Jork247
7. MODELOWE ROZWIĄZANIA - WNIOSKI I REKOMENDACJE249
7.1. Holistyczne podejście do zagospodarowania wód opadowych i powierzchniowych w miejskiej przestrzeni publicznej249
7.2. System oceny wielokryterialnej - metoda WIQUS252
7.3. Możliwości wdrapania systemów TRIO w różnych typach przestrzeni miejskiej256
7.4. Wykorzystanie systemów TRIO w kształtowaniu przestrzeni publicznych259
7.4.1. Modele kształtowania systemów TRIO z uwzględnieniem percepcyjno-behawioralnego potencjału elementów wodnych259
7.4.2. Zasady kształtowania i wdrapania systemów TRIO w przestrzeniach publicznych266
8. Podsumowanie268
Literatura274
Ważniejsze akty prawne297
Ważniejsze źródła internetowe298
Spis ilustracji302
Spis fotografii305
Spis tabel310
Streszczenie313
Summary314

1.WPROWADZENIE

„[...]wodanigdyniejestprzyjacielemlubwrogiem.Kiedywydajesię

byćwrogiem,jakwHolandii,traktujemyjąjakprzewlekłąchorobę,

zktórątrzebanauczyćsiężyć.Jedynecomożemyzrobić,topostarać

sięzrozumiećwodęnatyle,nailetomożliweiradzićsobiezniąprzy

pomocyszczegółowychstrategiiplanowaniakrajobrazu[...].Zdrugiej

strony,kiedytraktujemyjąjakpożądanegosprzymierzeńcaichcemy

miećwięcejwodywkrajobrazie,onawsiąkalubpoprostuwycofuje

się.Nigdyniejestlojalnym,wiarygodnympartnerem[...]–tozmienny

przyjacieliprzyjaznywróg”.

[WybeKuiter,Transformingwithwater,2008,s.8-9]

Wodatozjednejstronynewralgicznyskładnikekosystemówmiejskich

zdrugiejzaś–warunekrozwojucywilizacjiipierwiastekkulturotwórczy.Jako

zwornikukładówbiocenotycznychiantropogenicznychzajmujeszczególnemiej-

scewstrukturzemiasta,awykorzystaniejejzasobówzposzanowaniemzasady

„świętościwody”

2należydopriorytetówzrównoważonegorozwoju3.

Woda,ujętawramykompozycjiarchitektonicznych,uświetniałamiastastaro-

żytnejPersji,GrecjiiRzymu,podkreślałaznaczenieśredniowiecznychrynków,

aodczasówrenesansuibarokustałasięnieodzownymatrybutemreprezentacyj-

nychplacówizałożeńparkowychwmiastacheuropejskich.Równieżdzisiajele-

mentywodneuwydatniającechydobrejprzestrzeniarchitektonicznej,zdefiniowa-

neprzezrzymskiegoteoretykaarchitektury–Witruwiusza

4,czyli:utilitas–uży-

teczność,venustas–pięknoifirmitas–trwałość.Kulturaakwatycznawarchitektu-

rzewyrażasiębowiemnietylkowużytkowaniuwodydlacelówgospodarczych,

transportowychczyrekreacyjnych.Wodajestnośnikiempięknaitreściwkrajo-

brazie,któremogąbyćodbieranezarównowsferzepercepcjisensorycznej,

1Szerzej:B.Szulczewska,Teoriaekosystemuwkoncepcjachrozwojumiast,Wyd.SGGW,Warsza-

wa2002;M.Przewoźniak,Kwalifikacjasystemówprzyrodniczychmiast.Teoriaizastosowania

wzarządzaniuobszaramizurbanizowanymi,(w:)T.Markowski,D.Drzazga(red.),Systemprzyrodni-

czywzarządzaniurozwojemobszarówmetropolitalnych,StudiaKomitetuPrzestrzennegoZagospo-

darowaniaKrajuPAN,2009,CXXIII,s.35-50.

2A.Drapella-Hermansdorfer,Zieleń–woda–recyklingprzestrzeni:Wybraneaspektyprzyrodniczej

rewitalizacjimiast,TekaKom.Arch.Urb.Stud.Krajobr.–OL,t.1,PAN,2005,s.35-43.

3Sustainabledevelopment,czylirozwójzrównoważony(podtrzymywalny)zdefiniowanyzostał

wraporcieWCEDz1987r.,tzw.BrundtlandReport,jako„takirozwój,wktórympotrzebyobecnego

pokoleniamogąbyćzaspokojonebezumniejszaniaszansprzyszłychpokoleńnaichzaspokojenie”.

Napodst.:A.Januchta-Szostak,Miastowsymbioziezwodą.TownandWaterSymbiosis,

(w:)S.Wehle-Strzelecka,M.Mizia(red.),MiastoOszczędne,CzasopismoTechniczne,Wyd.Poli-

technikiKrakowskiej,Kraków2011(wdruku).

4Witruwiusz,Oarchitekturzeksiągdziesięć,wyd.PrószyńskiiS-ka,Warszawa1999,s.16.

Brak wyników

Woda w miejskiej przestrzeni publicznej. Modelowe formy zagospodarowania wód opadowych i powierzchniowych

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra