Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NapoczątkunależywyjaśnićpojęcieWielkopolskaiskądonopochodzi.
PierwotniebyłytoziemiezamieszkiwaneprzezplemięsłowiańskiePolan,
obejmującePojezierzePoznańskie(odmiennypoglądprezentujeUrbańczyk,
2008).OkreślanojełacińskąnazwąPolonia.Później,gdyośrodekwładzyprze-
niesionodoKrakowa,ziemietezaczętonazywaćPoloniaMaior,czyli„Wiel-
kaPolska”jakostarszaczęśćPolskiwodróżnieniudoMałopolski(Polonia
Minor),czylimłodszejczęściówczesnegopaństwa.Porazpierwszynazwa
tapojawiłasięwsłowiepisanymwdokumenciez15czerwca1257rokuna-
pisanymprzezbenedyktynaMaciejazLubinia,notariuszaksięciakaliskiego
BolesławaPobożnego(TopolskiiGąsiorowski1969,Szymankiewicz1995).
Przyjmujesię,żeWielkopolskajesttoregionwśrodkowo-zachodniej
PolscewobrębiePojezierzaWielkopolskiegoiNizinyWielkopolskiej.Jest
torównieżbardzoważnyregionpodwzględemhistorycznym,bowiemtam
kształtowałasiępolskapaństwowość.Stądteżhistorycyuważają(m.in.Kur-
natowski2008),Wielkopolskatoregionhistoryczny,aniefzycznogeogra-
fczny.ZkoleigeografBartkowski(1997)nieuważaWielkopolskizaregion
historyczny,czyteżdzielnicę.Twierdzirównież,żeWielkopolskabyłaregio-
nemhistorycznymtylkowokresiewczesnośredniowiecznym.Jestonadla
niegoczymświęcejniżjednostkąprzyrodnicząiokreślajakoantropoge-
nicznąjednostkęprzestrzenną.DlategowgBartkowskiego(1997)najlepiej
przystajedoniejokreśleniekrajulublepiejkrainy.
WielkopolskawróżnychokresachsąsiadowałaodpółnocyzPomorzem
Zachodnim,ZiemiąWałecką,Krajną,odwschoduzKujawami,Ziemią
ŁęczyckąiZiemiąSieradzką,odpołudniazZiemiąWieluńskąiDolnym
Śląskiem,odzachoduzZiemiąLubuską(por.ryc.1).Częśćzwyżejwy-
mienionychregionównależaławróżnychokresachhistorycznychdoWiel-
kopolski,stądteżwielubadaczyzaliczajedoomawianegoregionulubcho-
ciażbydoPomorzaWschodniego.Mowatunp.oKrajnie,któranależałado
państwaPolan,anastępniedopaństwaZakonuKrzyżackiego,bywczasach
WładysławaŁokietkazostaćprzyłączonadowojewództwakaliskiego,czy
oZiemiWieluńskiej(odXVIIIw.wwoj.kaliskim).Wpoczątkachistnienia
państwapolskiegoWielkopolskabyławydzielanajakodzielnica,mająca
wzależnościodokresuróżnyzasięgprzestrzenny.
11