Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
13
Dużąrolęwupowszechnianiukulturypokojuodgrywałyiwciążodgrywają
pokojoweNagrodyNobla,przyznawaneprzezKomitetNoblowskipowoływanyprzez
Storting,czyliparlamentnorweski.Porazpierwszyw1901r.otrzymaliją:Francuz
FredericPassy,jedenzorganizatorówpierwszegoŚwiatowegoKongresuPokoju
orazSzwajcarHenriJeanDumont–założycielCzerwonegoKrzyżaiinicjator
KonwencjiGenewskiej.Przeznastępneponadstolatuhonorowanonią:wybitnych
działaczyspołecznych(np.MatkaTeresazKalkuty,AlbertSchweitzeriFridtjof
Nansen),uczonych(np.LinusPauling,którydostałtakżeNoblawdziedzinie
chemii),niektóreorganizacjepozarządoweiinstytucjemiędzynarodowe(np.Urząd
WysokiegoKomisarzaONZds.Uchodźców,LekarzebezGranic,Międzynarodowy
KomitetCzerwonegoKrzyża,UNICEFisamaONZ),działaczypolitycznych
walczącychoprawaczłowieka(np.NelsonMandela,MartinLutherKing,Lech
WałęsaiAndriejSacharow),atakżepolitykówparexcellence(np.Theodore
Roosevelt,WoodrowWilson,MichaiłGorbaczow,JasirArafat,SzimonPeres,Icchak
Rabin).Wtejostatniejkategoriimieścisięostatnianagroda–za2016r.,którą
otrzymałJuanManuelSantos–prezydentKolumbii–zaporozumieniepokojowe
kończącetrwającąpółwiekuwojnędomowąwtymkraju.Niektórewyróżnienia
budziłykontrowersje,np.dlaBarackaObamyw2009r.„zawysiłkiwcelu
ograniczeniaświatowycharsenałównuklearnychorazpracęnarzeczpokojuna
świecie”,ponieważfunkcjęprezydentasprawowałdopieroprzezkilkamiesięcy.
Stałosięteżtak,choćwmniejszymstopniu,znagrodądlaUniiEuropejskiejw2012
r.WsumieprzyznanopokojowąNagrodęNobla97razy,wręczonojąłącznie131
laureatom(105osobom,zaś26instytucjom).Bywałylata,gdyjejnieprzyznawano,
m.in.wlatachwojny1939-1943.
Zapewnianiepokojunaszczeblulokalnym,regionalnymiświatowymwiążesię
częstozkoniecznościąrozwiązywaniaproblemówglobalnych,jakchoćbygłodu,
ubóstwa,czynieposzanowaniaprawmniejszości,zwłaszczanarodowych
ireligijnych..Wymagatowspółpracywszystkichpaństw(główniemocarstw
światowych–USA,Rosji,Chin,Indii,aleiregionalnychnp.Turcji,Japonii,czy
RPA),atakżeinstytucjiiorganizacjimiędzynarodowych(szczególnieONZijej18
organizacjiwyspecjalizowanych,UniiEuropejskiejorazUniiAfrykańskiej).Ponadto
niezwykleważnyjeststałydialog,aniekonfrontacja,czy”zderzenie”cywilizacji
(pojmowanychrównieżwkategoriachreligijnych),byużyćpojęciawprowadzonego
przezSamuelaHuntingtona.5
Mamnadzieję,iżniniejszapracazbiorowaprzyczynisięwjakimśstopniudo
lepszego
zrozumienia
rozmaitych
zagrożeń
istniejących
w
XXI
stuleciu,
koniecznościdialoguwrożnychsferachorazwagiswoistegoimperatywupokoju.
BowiemjakpiękniemawiałMartinLuterKing:„niemadrogidopokoju;pokójjest
drogą”.
TadeuszIWIŃSKI
5S.Huntington,Zderzeniecywilizacjiinowykształtładuświatowego.Warszawa1997
