Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
50
szczęścia,czyliprzypadku,iumiejętnościzrzucaniadotychczasowejskóry,czyli
przewidywaniaprzyszłości,którejwistocieprzewidziećsięnieda.16
Jednocześnieczłowiekajakojednostkęobarczasiępełnąodpowiedzialnością
zaniepowodzeniawgrze.Wszystkotosprawia,żejednostka,choćwolna
wniespotykanydotychczassposób(wręczzniewolonawolnością),straciła
jakikolwiekpunktoparcia,stałasięjednostką„dryfującą”.Oilewświecie
nowoczesnymruchmiałjakiśokreślonyzgóryceliodbywałsięwczasie
postępującym,otyleruchuwponowoczesnościniedasięprzyporządkowaćcelowi
aniwczasie,aniwprzestrzeni,choćtowłaśnieruch,rozumianyjednakjako
„dryfowanie”,czylinoszenieprzezkapryśnefale,stałsięmetaforąsytuacjiczłowieka
ponowoczesnego.Baumanwyjaśnia:Strategia,ojakiejtumowa,domagasię,by
wystrzegaćsięzaciąganiadługofalowychzobowiązań.Sprzeciwiaćsię
wszelkiemuuwiązaniudoidei,ludziczymiejsc.(ł)każdemiejscetraktować
jakoterenchwilowegopostoju.Bowiemprzedwspółczesnymgraczemstaje
zadanieniemożliwedoodrobieniamusionzbudowaćtożsamość,którazachwilę
staniesprzeszkodąwkolejnymmiejscuczasuczyprzestrzeni.Paradoksalnie,im
jego
tożsamość
jest
bardziej
płynna,
mniej
określona,
łatwiejsza
do
natychmiastowegoporzucenia,tymlepszegoczynizniegograczawgrze
ponowoczesności.
4.Pokój
Pokójidentyfikujesięnaogółjakostanzgodymiędzyczłonkamigrupy,rodziny,
międzystronami,czyteżmiędzynarodami.17Rozpatrującpokójontologicznie
możnaokreślićgojakowłaściwośćwynikającązeszczególnejjedności
skomplikowanego
układu
względnie
izolowanych
struktur
podmiotowych
(poszczególnychludzi,grupspołecznych,itp.).Prostymprzeciwieństwem„pokoju”
jest„niepokój”.Idopierotenterminpozwalawykryćprzeciwieństwaszczegółowe,
takiejak:wojna,konflikt,agresja,walka,dezintegracja,destrukcja.Pozwalaów
niepokójwartościowaćpozytywnie(jaktojestwprzypadkutwórczegoniepokojulub
niepokojuegzystencjalnego)albonegatywnie(kiedymamynamyśliniepokój
sumienia).18
Jakrealizowaćizabezpieczaćpokójpoczynającodjednostki,akończącna
ludzkościiświecie?Możewłaśniewtymprzypadkunajsilniejzazębiająsięinteresy
osobyludzkiejispołeczności.Wartozatemwziąćpoduwagęindywidualne
igrupowepotrzeby,cele,azwłaszczadążeniedoautonomii,byzrozumieć
wzajemne
uprawnienia,
zobowiązania
i
roszczenia.Warto
również
dbać
oharmonijnyrozwójjednostekispołeczeństw,abyniedoprowadzićdokonfliktów
mogącychzagrozićpokojowipodstawowemuwarunkowipostępuspołeczno-
cywilizacyjnego.19
5.Zagrożeniaipostrzeganiekulturyprzezinnepaństwa
Innekulturynasząpolskąkulturępostrzegajązupełnietaksamo.Niema
doprawdyżadnejróżnicymiędzyobiemastronamitejsytuacji.Ztegoteżwzględu
właśnietolerancjakulturowajestnajlepszymwyjściem.Wieleosóbmyśli,żetaka
16Ibidem
17Słownikpojęćfilozoficznych,(red.)W.Krajewski.Warszawa1996,s.154
18W.Stróżewski,Istnienieiwartość.Kraków1981,s.302,305-306
19A.Żywczok,op.cit.,s.174