Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
LidiaSzczepanik
Poematyoposłannictwienaogółmożnapodzielićnadwieczęści.
Wpierwszej(sanskr.pūrvabhóga)bohaterspotykaposłańcaizwracasię
doniegozprośbąopodjęciesiętrudnegozadaniadlaprzyjaciela,anastępnie
opisujetrasę,którąwinienobraćposłaniec.Wdrugiejczęścipoematu
(sanskr.uttarabhóga),bohateropisujeprzybycieposłańcadomiejscadoce-
lowegoorazosamotnionąkochankę,zwyklecierpiącązpowodurozłąki
jeszczegłębiejniżjejukochany.Poeciczęstoportretowalikobietyjako
wychudzoneibezsił,zaniedbującepodstawowątoaletę.Poopisierozpaczy
bohaterkinastępowałosamodostarczanieposłania.
Choćwyżejopisanyukładniebyłregułą,większośćdutakawji,
zwłaszczastarszych,możnawtensposóbprzedstawić.Różnicepojawiały
sięprzedewszystkimwodniesieniudotrasy,jakąmiałprzebyćposłaniec-
wpóźniejszychdutakawjachpoecizwyklibyliopisywaćmniejszeobszary
zwiększądbałościąoszczegóły,zkoleiwewcześniejszychtekstachspotka-
mysięzposłańcamiprzebywającymidrogęwzdłużczywszerzcałychIndii.
Zczasemwyodrębniłysięteżróżnetypypoematówoposłannictwieitakpoza
klasycznymidutakawjamiozabarwieniumiłosnym,powstawałyteżmisty-
czneireligijne(choćprawiewszystkiewciążoparteopodstawowymotyw
rozłąkikochanków).
Niemaprzekazówdotyczącychdutakawjiistniejącychprzed
Meghadutą,niezachowałysięteżaniwcześniejszepoematytegotypu,ani
fragmentytekstów,aninawetodniesieniadonichwantologiachczytrak-
tatach.Cowięcej,natematrozwojugatunkupoKalidasieznajdziemyrównie
niewieleinformacjiteoretycznych.Żadenznajsłynniejszychtraktatów
sanskryckichdotyczącychteoriiliterackich2niewspominaaniMeghadu-
ty,aniżadnejinnejdutakawji,apierwsząkonkretnąwzmiankęoMegha-
ducie(jakoprzedstawicielcegatunkudutakawja)wtekścieteoretycznym
znajdziemydopierowczternastowiecznymtraktacieSahitjadarpanaautor-
stwaWiśwanathy(Sóhityadarpana;Viśvanātha),czylicałetysiącleciepo
tym,jakKalidasaskomponowałswojedzieło:
khaṇḍakāvyaṁbhavetkāvyasyaikadeśānusārica||(SD416/329ab/
GRETIL:6.328)
yathāmeghadūtādi|
2
Mamtunamyślitakietraktaty,jakKawjalamkaraBhamahy(ok.VIIw.n.e.,
Kóvyólaṁkóra;Bhāmaha),KawjadarśaDandina(VIIIw.n.e.,Kóvyódarśa;Dandin)czy
DhwanjalokaAnandawardhany(IXw.n.e.,Dhvanyóloka;Ānandavardhana).