Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
Rozdział1
kobowiemzdarzałosię,bygrozaprzybywałazsamegośrodka,zwnętrza,
bykalałaswympochodzeniemsamocentrumkulturyicywilizacji.
Okolonialnychresentymentachopowieścigrozyimonstrualizacji
kulturowegoInnegonapisanojużsetkistron33iniemapotrzebywtym
miejscurelacjonowaćrazjeszczewszystkichodmiankulturowejodmien-
ności,którekonieckońcówwoczachnludzicywilizowanych”-czyliko-
lonizatorówzZachodu-okazywałysiępotworne,pustoszącczytelneka-
tegorieisystemyklasyfikacjiswymdzikimpochodzeniemiobyczajem34,
byostatecznieodejśćwniebytlubznaleźćswemiejscewmuzealnychga-
blotachbądźgabinetachosobliwości35.Zapewnewystarczyłbytylkojeden
horrorsprzedlat,takijakchoćbyCultoftheCobra(1955,reż.FrancisD.
Lyon),bydostarczyćmateriałudlaniezliczonychanalizowegonimperial-
negospojrzenia”36,jakimczłowiekZachoduobdarzaświatniezachodni-
jegokulturę,obyczaje,religię,aprzedewszystkimmieszkańców,zmienia-
jącichwdzikie,żądnekrwipotwory,stanowiąceprostąmonstrualizację
obcościufundowanejnaróżnicy:fizycznej,kulturowejiwreszcieideolo-
gicznej37,czyniącejciało,stylżyciaorazświatopoglądinnegopotwornymi
iniemożliwymidoprzyjęciadlaczłowiekancywilizowanego”
.
Ciekawymiiwzględnienowymiprzykładamitejtendencjisądwafil-
myzrealizowaneprzezHowardaJ.FordaiJonathanaForda:TeDead
(2010)orazTeDead2:India(2013).Wobuprodukcjachegzotycznasce-
neriazdarzeń(kolejno:AfrykaiIndie)towarzyszybohateromwichpró-
33
Reprezentatywnywybórpostkolonialnychstudiównadhorroremprzynosinp.Te
PalgraveHandbooktoHorrorLiterature,red.K.Corstorphine,L.R.Kremmel,London
2018.
34
WserialuTeTerror,będącymadaptacjąpowieścigrozyDanaSimmonsa,jedenzan-
gielskichmarynarzy,znalazłszyzmasakrowanezwłokiswoichtowarzyszy,przypisuje
zbrodniępolującymwpobliżuEskimosom,posługującsięrozumowaniemtyleżpro-
stym,cokolonialnym:nCiałaporucznikaIrvingaipanaFarraokaleczonowtrudny
doopisaniasposób.Nieszukałemdowodów,botakiczynmoglipopełnićtylkoludzie
prymitywni”
.
35
PisałemotymobszerniewartykuleGroza(w)antropologii,czylikulturoznawcajako
potwór,[w:]Potwornawiedza.Horrorwbadaniachkulturowych,red.D.Brzostek,
A.Kobus,M.Markocki,Toruń2016,s.9-23.
36
Zob.M.L.Pratt,Imperialnespojrzenie.Pisarstwopodróżniczeatranskulturacja,przeł.
E.E.Nowakowska,Kraków2011.
37
TęklasyfikacjęróżnicprzyjmujęzaWalteremB.Michaelsem.Zob.W
.B.Michaels,
Kształtznaczącego,odroku1967dokońcahistorii,przeł.J.Burzyński,Kraków2011,
s.45-47.
